Saskatchewan’ın kuzeybatısındaki altı ayrı First Nation yerli topluluğunu temsil eden Battlefords Ajansı Kabile Şefleri (BATC) isimli grubun lideri Neil Sasakamoose, hafta sonu Regina’nın yaklaşık 425 kilometre kuzeybatısındaki Delmas Yatılı Kilise Okulu alanında işaretlenmemiş ve resmi kayıtlarda olmayan mezarları arama çalışması yapacaklarını duyurdu.

Şef Neil Sasakamoose, Delmas Yatılı Kilise Okulu bölgesinde yere nüfuz eden radar ile yüzey taraması yapacaklarını belirterek, Kanada halkını da böylesi bir çalışmayı gerçek zamanlı olarak izlemeye çağırdı.

Halkın ne ölçüde katılacağı merak konusu

Yatılı kilise okullarında kalırken hayatlarını kaybeden ve resmi kayıtlarda isimleri bulunmayan çocuk mezarlarının aranmasında, ilk kez böyle bir çağrı yapılırken, halkın bu davete ne ölçüde katılacağı da merak konusu oldu.

Bu sabah başlayacak olan çalışma, pazar günü de devam edecek. Arama çalışmalarına, yerli halkın yaşlıları ve bilgeleri de katılacak.

BATC yetkilileri, arama çalışmaları boyunca desteğe ihtiyacı olanlar için ruh sağlığı danışmanlarının da hazır bulunacağını açıkladı.

Delmas Yatılı Kilise Okulundan başlatılacak arama çalışması, BATC’nin mezar arama planındaki ilk adım olarak duyuruldu.

Grup, ağustos veya eylül aylarında da başka bir yatılı kilise okulu olan Battleford Endüstri Okulu bölgesindeki arazilerin beş aşamalı arama çalışmasını gerçekleştirmeyi planlanıyor.

Battleford Endüstri Okulu, Ulusal Hakikat ve Uzlaşma Merkezi (TRC) bulgularına göre Kanada’da açılan ilk endüstriyel yatılı kilise okulu olarak biliniyor.

TRC kayıtlarına göre 1901 yılında Roma Katolik Kilisesi tarafından kurulan Delmas Yatılı Kilise Okulu ise, kalabalık öğrenci sayısı ile anılıyor.

TRC kayıtlarında Delmas Yatılı Kilise Okulu için, “Okul aşırı kalabalıktı ve öğrenciler burada tifo, peritonit, kızıl, tüberküloz, sarılık ve zatürre nedeniyle hayatlarını kaybettiler’’ ifadeleri bulunuyor.

Resmi kayıtlara göre, okul, bir müfettişin yangın tehlikesi olduğu konusunda uyarmasından sekiz yıl sonra 1948’de kapandı.

İlk mezar 29 Mayıs’ta bulundu

Kanada’da kilise okulu bahçesindeki kayıt dışı çocuk mezarları ilk defa, 29 Mayıs’ta British Columbia eyaletinin Kamloops kentindeki yatılı kilise okulunun bahçesinde bulunan 215 çocuğa ait ceset kalıntılarıyla gündeme gelmişti.​​​​​​​

24 Haziran’da Sakatchewan eyaletindeki Marieval Yatılı Kilise Okulunun bahçesinde resmi kayıtlarda olmayan 751 çocuk cesedi kalıntısının olduğu mezarlar bulunmuştu.

Kanada’nın British Columbia eyaletindeki eski St. Eugene Misyon Okulu’nun yakınında da 30 Haziran 2021’de 182 çocuğa ait ceset kalıntılarının olduğu kayıt dışı mezarlar keşfedilmişti.

British Columbia eyaletinin Güney Körfez Adaları’ndan Penelakut Adasındaki Penelakut Yerli Kabilesi de 12 Temmuzda yaptıkları duyuruda, Kuper Yatılı Kilise Okulu’na ait bölgede 160’tan fazla “belgesiz ve işaretsiz” mezar bulunduğunu açıklamıştı.

TRT