Connect with us
Örnek Resim Örnek Resim

Kıbrıs

Yükselen değer “zeytincilik”…Şifa kaynağı kadim ürün zeytine talep tüm dünyada artıyor

Published

on

Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü Ziraat Yüksek Mühendisi Hüseyin Ķaranfiloğlu, 2024 zeytin rekoltesinin son üç yılda olduğu gibi 9-10 bin ton dolaylarında gerçekleştirdiğini belirtti.

Yıllardır zeytin üzerine yoğun çalışmalar yürüten Karanfiloğlu, konuyla ilgili TAK’a açıklamalar yaptı. Karanfiloğlu, küresel bazda da zeytin talebinin güçlü olduğunu, dünya çapında önemli bir zeytin üreticisi olan İtalya’da etkili olan hastalıktan dolayı son yıllarda talebin karşılanamadığını, özellikle Uzak Doğu’da zeytin ve zeytinyağının astronomik fiyatlara satıldığını belirtti. Karanfiloğlu, son yıllarda hastalık dolayısıyla zeytinde rekoltenin dünya çapında 1 milyon ton düştüğüne dikkat çekti.

KKTC’de 2024’te de rekoltenin 2023’teki gibi 9-10 bin ton dolaylarında gerçekleştiğini ifade eden Karanfiloğlu, bunun 500 tonunun sofralık geriye kalanının da yağ olarak değerlendirildiğini anlattı.

Yirmi yıl önce rekoltenin 3-5 bin ton civarlarında olduğunu, ağaç sayısının artması ve düzenli sulamaya geçilmesiyle 2010’da 10 bin tona ulaşıldığını, 2019’da 15 bin tonla rekor kırıldığını anlatan Karanfiloğlu, sulu üretimin önemine işaret etti.

-Sulu üretim şart

Sulamanın ürün miktarını artırmada çok önemli olduğuna ve bir ağacın yılda 800 litre suya ihtiyacı olduğuna işaret eden Karanfiloğlu, İskele-Karpaz bölgesinde ağaç sayısının 185 bin olmasına rağmen, en yüksek rekoltenin ilçe bazında 55  binle en az ağaca sahip Güzelyurt’ta elde edildiğini, 52 bin civarında ağaca sahip Lefke’de de rekoltenin iyi olduğunu kaydetti. Karanfiloğlu, “Modern zeytincilikte sulama şart” dedi.

Karanfiloğlu, fazla sulamanın ürün düşüklüğüne veya yaprak dökümüne neden olduğu bilincinin yanlış olduğunu, meyve veya yaprak dökümünün nedeninin hastalık veya zararlı olduğunu vurguladı.

-Zeytin pazarı

Zeytinde, narenciyede yaşanan pazar sıkıntısının öngörülmediğini ifade eden Karanfiloğlu, “Dünya genelinde pazarlamada hiçbir sıkıntı yoktur ancak ürünün kaliteli olması gerekiyor” dedi.

Son yıllarda iklim değişikliği ve başta İtalya’yı etkileyen zeytin ağaçlarında görülen bakteri kökenli  hastalıktan (Xylella) dolayı zeytinin rekolte düşüşünden dolayı değer kazandığını ifade eden Karanfiloğlu, hastalığın kontrol edilebilen bir hastalık olmadığı uyarısında da bulundu. Karanfil hastalığın Kıbrıs’ta görülmediğini belirtti.

Zeytinde küresel rekoltenin 3.5 milyon tondan 2.5 milyon tonlara düştüğünü, bugün talebin üretimin üzerinde olduğunu belirten Karanfiloğlu, diğer taraftan uzak doğuda zeytinyağı fiyatının, AB ülkelerindeki fiyatla karşılaştırıldığında 10 kata kadar çıkabildiğini de belirtti. Karanfiloğlu, talep artmasına rağmen, halen dünyada gıdada kullanılan yağın sadece yüzde 2 civarının zeytinyağı olduğuna da işaret etti.

-Zeytin ihracatı

KKTC’de rekoltenin düşük, fiyatın da yüksek olmasından dolayı dışa yönelecek bir durum oluşmadığını kaydeden Karanfiloğlu, hatta Güney Kıbrıs’tan KKTC’ye yağ geçişi olduğunu belirtti.

Zeytinin, işlenmesi, depolanması kolay, dayanıklı bir ürün olduğunu, narenciye gibi sıkıntıları bulunmadığını kaydeden Karanfiloğlu. “Zeytin, ülkesel olarak yarışabileceğimiz bir üründür. Bu ürünler çok değildir ancak bunların başında Hellim, patates ve enginar da var. Kıbrıs enginarı Dünyanın en kaliteli enginarıdır. Enginarı işleyebilirsek Dünyanın her kesimine pazarlanabilecek yüksek kalitesi var” dedi.

-Tavsiyeler

Karanfiloğlu, iyi rekolte için bir ağacın yılda 800 litre suya ihtiyacı olduğunu, “Ada Yerlisi” çeşidinin, zeytin sineği, zeytin kurdu ve halkalı lekeye karşı hassas olduğunu, meyve dökülmelerinde ana nedenin zararlı ve mantar olduğunu, bahçelerin temiz tutulması gerektiği ve kuruyan dalların rekolteyi olumsuz etkilediğini dolayısıyla zeytinin sürekli temizlenmesi ve budanması gerektiğini belirtti.

-Ada yerlisi

KKTC’nin tescil edilmiş ilk ve tek zeytin çeşidi Ada Yerlisi hakkında bilgi veren Karanfil, 90 zeytin ağacının dahil edildiği çalışmada, ağaçların 36 karakter üzerinden değerlendirildiğini, Ada Yerlisi’nin hem sofralık hem de yağlık özelliklerinin iyi olduğunu kaydetti.

Karanfiloğlu, Ada Yerlisinin verime yatma yaşının diğer çeşitlere göre biraz geç olduğunu, 6-7’nci yılında verime yatmaya başladığını, 10’uncu yılından sonra ise diğer tüm çeşitlerden daha çok verim vermeye başladığını belirtti.

Karanfiloğlu, “Ada Yerlisi”nin toplu üretimine başladıklarını, “Hedef olarak yılda 50 bin fidan” koyduklarını söyledi.

-Yağ kalitesi

Ada Yerlisinin hem lezzet hem de sağlık faydalarını belirleyen temel bileşenler arasında olan antioksidan bileşeni (Fenol)  değerinin de yüksek olduğunu kaydeden Karanfiloğlu, hasat dönemine bağlı olarak Fenol değerinin değiştiğini kaydetti. Erken hasatta (yeşil halinde) yağ oranının düşük ancak Fenol değerin yüksek, geç hasatta (meyve etinin siyahlanmaya geçtiğinde) yağ oranının yüksek, Fenol değerinin düşük olduğunu anlatan Karanfiloğlu, “Zeytin siyahlanmaya geçtiğinde kalite değerleri azalamaya yağ oranı çoğalmaya başlar” dedi.

Yağ kalitesinin etmenlerinin çok olduğuna işaret eden Karanfiloğlu, yağ çıkarma sürecinde, hasattan değirmendeki işlemlere kadar her aşamanın titizlik gerektirdiğini anlattı. Karanfiloğlu, “Ada Yerlisi”nin yağ oranının yüzde 26 olduğunu da belirtti.

-Küçük üreticiler ve pazarlama

Hazırlanan Zeytin ve Zeytin Ürünleri Yasasıya öngörülenin, üreticinin üretim ayağında olması, ürün pazarlamasının ise kooperatifler tarafından yapılması olduğunu kaydeden Karanfiloğlu, “‘Büyükkonuk Zeytin Üreticileri Tarım Kooperatifi’, Taş Değirmen ismiyle zeytin pazarlıyor, Kooperatif 200’ün üzerinde üreticinin ürün verdiği bir kooperatiftir. İngiltere’ye dahi ürün gönderdiler. Üreticinin ürününü kooperatife devretmesi, ürünün doğru koşullarda depolanması ve pazarlanması doğru yoldur” dedi.

-Yanma derecesi daha yüksek

Karanfiloğlu ayrıca, bazı iddiaların aksine, zeytinyağının kavurma amaçlı kullanılabilecek en sağlıklı yağ olduğunu bunun bilimsel olarak da ispatlandığını ifade etti.

Karanfiloğlu, Kızartma yağı olarak zeytinyağının yanma derecesinin diğer yağlara göre daha yüksek olduğunu, kızartma esnasında çıkan ve yağın yandığını düşündüren dumanın, yağın yanması sonucu değil de yağın içerisindeki suyun buharlaşması olduğunu anlattı.

Devamını Oku
Yorum Yapabilirsiniz

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Kıbrıs

“Toplumlararası Kadınlar Yürüyor ve Görüşüyor” etkinliğinde “Mülkiyet” konuşuldu

Published

on

By

Eski Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, Taşınma Mal Komisyonu’nun daha etkili olması için çaba harcanması gerektiğini belirtti.

Şefik, AİHM’in de TMK’nin, başvuranların taleplerini incelerken tutarlı, özenli ve zamanında hareket etmediği saptaması yaptığına işaret ederek, “Amacımız, TMK’yı etkisiz bir yöntem olarak kabul ettirip, kişileri çaresiz bırakmak olmamalıdır” dedi.

Kıbrıs Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği ve Severis Vakfı (CVAR) iş birliğinde Lefkoşa’da dün akşam düzenlenen “Toplumlarası Kadınlar Yürüyor ve Görüşür” etkinliğinde “Mülkiyet” konusu konuşuldu.

Eski Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik’in mülkiyet konusunda sunum yapıp, katılımcıların sorularını yanıtladığı gecenin açılışında KTÜKD Başkanı Gülden Plümer Küçük ve Severis Vakfı Direktörü Rita Severis de söz aldı.

Katılımcılar, toplantı öncesinde Ledra Palace’da buluşup, etkinliğin yapıldığı Derboyu’ndaki 4K Koop’a yürüyüş düzenledi.Toplantıya, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi, BM Misyon Şefi Colin Stewart, eski Güney Kıbrıs Dışişleri Bakanlarından Erato Kozaku Markullis ve dernek üyeleriyle yabancı misyonlarda çalışan kadınlar katıldı.

4K ev sahipliğinde yapılan etkinlikte yemek olarak fırın makarnası, patates köftesi, herse, çiçek dolması, hellim, çörek ve karpuz servis edildi. Alkollü alkolsüz yerli içeceklerin satıldığı etkinlikte kurulan stantta hazırlanan sıcak hellim böreği ikramı da yapıldı.

-“Kuzeyde TMK var… Güneyde benzer bir oluşum kurulmadı”

Narin Ferdi Şefik, mülkiyetin her zaman ciddi bir mesele olduğuna işaret ederek, yaşanan çalkantılar sırasında halkın mülklerini terk etmek durumunda kaldığı ülkede, Kıbrıslı Rumlar için, kapsamlı bir çözüm sağlanana kadar Taşınmaz Mal Komisyonu gibi bir imkan yaratılırken, Kıbrıslı Türklerin başvurabileceği benzer bir oluşum kurulmadığını belirtti.

Şefik, Güney Kıbrıs’ta bırakılan Türk mallarının “Türk Malları Vasiliği” tarafından yönetildiğine ancak bu düzenlemenin 1974 öncesinde mülklerinden edilen Kıbrıslı Türklere tazminat hakkı tanımadığına işaret etti.

-“TMK daha etkili olmalı”

Konuşmasında, TMK’nin oluşumu, başvuru süreçleri, yaşanan sorunlar ve AİHM kararlarına da değinen Şefik, kurulduğu 2005’ten Mayıs 2025’e kadar toplam 8 bin 160 başvuru yapılan komisyonun 2 bin 171 başvuruyu sonuçlandırdığını ve 1908 başvuruya toplam 38 milyon 50 bin 407 Sterlin ödendiğini belirtti.

Narin Ferdi Şefik, 5 bin 989 başvurunun ise hala askıda olduğuna işaret ederek, kapsamlı bir çözüm sağlanana kadar en azından Kıbrıslı Rumların başvurabilecekleri bir yol olan TMK’nın daha etkili olması gerektiğini kaydetti.

Şefik, AİHM’in KV Mediterranean Tours Ltd. v. Türkiye davası kararında da TMK’nin başvuranların taleplerini incelerken tutarlı, özenli ve zamanında hareket etmediği saptamasında bulunduğuna vurgu yaptı. Şefik, “AİHM, TMK önündeki yargılamaların hızlandırılması ve gecikmelere karşı etkili bir çözüm mekanizmasının oluşturulması amacıyla sürekli ve uzun vadeli çabaların devam etmesi gerektiğini belirtti.” şeklinde devam etti.

Şefik, “TMK’nin düzgün şekilde işlemesi için hepimiz çaba harcamalıyız. Amacımız, TMK’yı etkisiz bir yöntem olarak kabul ettirip, kişileri çaresiz bırakmak olmamalıdır.” dedi.

Devamını Oku

Kıbrıs

Tatar: “Temaslarımızı ve çalışmamızı diplomatik seferberlik anlamında sürdürmeye devam ediyoruz”

Published

on

By

Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, temas ve çalışmalarını, diplomatik seferberlik anlamında sürdürmeye devam edeceklerini belirtti.

Cumhurbaşkanı Tatar, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı toplantısına katılmak amacıyla bu akşam Azerbaycan’a gidiyor

Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi ve BM Barış Gücü Misyon Şefi Colin Stewart ile yaklaşık bir saat süren görüşmesinin ardından basına açıklama yaptı.

-“Diyalog, temas ve yapıcı duruşumuzdan hiç vazgeçmedik.”

Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi ve BM Barış Gücü Misyon Şefi Colin Stewart ile görüşmesinde çeşitli konuları gündeme getirdiklerini aktardı.

16-17 Mart’ta Cenevre’de yapılan 5+1 toplantının devamında Temmuz ayında New York’ta 5+1 toplantı yapılacağını hatırlatan Tatar, tutuklamalara ilişkin Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Hristodulidis ile bazı sorunlar yaşandığını belirtti.

Cenevre görüşmelerinde altı başlıkta ilerlemeler kaydedilmesi için BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Kişisel Temsilcisi Maria Angela Holguin’in tekrar atandığını kaydeden Tatar, bugüne kadar istediği kadar ilerleme kaydedilmediğini söyledi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e bir mektup gönderdiğini belirten Tatar, “Bu dönemde yaşadığımız hayal kırıklıklarını ifade ettim. Ama biz yine de diyalog, temas ve yapıcı duruşumuzdan hiç vazgeçmedik.” dedi.

-“3D çerçevesinde bir ilerleme olursa resmi müzakerelere de geçilebilir”

Yeni siyasetin gerekliliklerinden bahseden Tatar, eğer 3D (Direk temas, direk ticaret, direk temas) çerçevesinde bir ilerleme olursa resmi müzakerelere de geçilebileceğini söyledi.

Burada 12 farklı komite ile Rum tarafıyla diyalogların sürdüğünü anlatan Tatar, “Dört buçuk yılda ne yapıldı?” şeklindeki eleştirilere “Dört buçuk yılda çok şey yapıldı. Yeni bir vizyon ortaya kondu, uluslararası anlamda iki devletliliğin gerekçelerini ve Kıbrıs Türk halkının egemenliğinin çok önemli olduğunu, bir saygınlık kazandığımızı anlattık.” yanıtını verdi.

BM raporlarında ortak zeminin olmadığının raporlara geçtiğini belirten Tatar, bunun bir diplomatik kazanım olduğunu kaydetti. Diyaloğu sürdüreceklerini yineleyen Tatar, Türk tarafına yıllardır yapılan ambargoların, haksızlıkların artarak devam ettiğini de uluslararası toplumla paylaştıklarını söyledi.

Dik duruş, onurlu ve güçlü bir gelecek için Kıbrıs Türk tarafının ayrı bir halk olarak, ayrı bir devlet olarak, ayrı bir otorite olarak temaslarını sürdürebilmesinin önemine işaret eden Tatar, “16-17 Temmuz tarihinde New York’ta genişletilmiş 5+1 görüşme için orada hazır olacağımızı teyit ettik. Tabii Türkiye ile de istişare ettik. Bayan Holguin ile Londra’dayken bir telefon görüşmem oldu.” dedi.

-“Bizim böyle toplantılara katılmamız bizler için bir statü meselesidir”

İngiltere temaslarını da anlatan Tatar, “Stweart Doughty ile de görüştüm. Yani bu 5+1 görüşmede İngiltere’yi temsil eden AB Bakanı ile geçen cuma günü İngiltere’de görüşmem oldu ve kendisine bütün az önce sizlere aktardıklarımı anlattım, paylaştım.” ifadelerini kullandı.

Holguin’in Kıbrıs, Ankara, Atina, Brüksel ve Londra’da temaslarda bulunduğunu anlatan Tatar, “Dolayısıyla sürekli olarak uluslararası diyaloğumuzu sürdürmekteyiz.” dedi.

Bu akşam Azerbaycan’a gideceğini ve yarın orada temasları olacağını anlatan Tatar, şöyle devam etti:

“Hankendi’de Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın bir gözlemci üyesi olarak, KKTC olarak orada olacağız. Tabii bizim böyle toplantılara katılmamız bizler için bir statü meselesidir. Dolayısıyla ben bir kez daha Azerbaycan hükümetine ve Sayın Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e beni de bu toplantıya davet ettikleri için teşekkür etmek istiyorum.”

KKTC’nin Doğu Akdeniz’deki varlığını ve ekonomik potansiyelini sürdürmek için bütün bu devletlerle iş birliklerinin artırması gerektiğini anlatan Tatar, “Gerek ticaret, gerek turizm, gerek yükseköğrenim ve çeşitli farklı hizmetler sektöründe KKTC’nin bu ülkelerle diyalog ve temasını artırmak durumunda olduğunu da belirteceğim.” dedi.

Ambargolar, kısıtlamalar ve engellemelerin hafifletilmesini isteyen Tatar, Azerbaycan’da Hankendi şehrinde bunları diğer ülkelerle paylaşacağını kaydetti.

Tatar, KKTC olarak diplomatik temasları artıracaklarını belirterek, “Temaslarımızı ve çalışmamızı diplomatik seferberlik anlamında sürdürmeye devam ediyoruz.” dedi.

Devamını Oku

Kıbrıs

ARUCAD 13. Uluslararası Ekonomi ve Sosyal Bilimler Konferansı yapılıyor

Published

on

By

Arkın Yaratıcı Sanatlar ve Tasarım Üniversitesi (ARUCAD) 13. Uluslararası Ekonomi ve Sosyal Bilimler Konferansı (E&SS 2025) dün düzenlenen açılış töreniyle başladı.

ARUCAD tarafından yapılan açıklamaya göre, 15 farklı ülkeden katılımcının yer aldığı konferansta, çevrimiçi ve yüz yüze olmak üzere toplam 108 bildiri sunuluyor.

Konferans’ta, sunumların ekonomi, iletişim, siyaset bilimi, sosyoloji, eğitim bilimleri, psikoloji, kültürel çalışmalar, sanat ve tasarım gibi sosyal bilimlerin çeşitli alanlarını kapsadığı belirtildi.

ARUCAD Rektörü Prof. Dr. Asım Vehbi açılışta yaptığı konuşmada, “Yaratıcılığın ve disiplinlerarası düşünmenin bilimsel bilginin merkezinde yer aldığı üniversitemizde sizleri ağırlamaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Dünyanın dört bir yanından araştırmacı, akademisyen ve uzmanı aynı çatı altında bir araya getirmekten gurur duyuyoruz.” ifadelerini kullandı.

ARUCAD Rektör Yardımcısı ve Konferans Organizasyon Komitesi Başkanı Prof. Dr. Burcu Toker ise konuşmasında, “Bugün farklı ülkelerden akademisyenleri ve araştırmacıları kampüsümüzde bir araya getirmenin heyecanını yaşıyoruz. Konferansımız, akademik paylaşımın teşvik edildiği, kapsayıcı ve nitelikli bir platform oluşturmayı amaçlamaktadır.” dedi.

Konferansın uzun süredir akademik dünyada yer edinmiş önemli bir organizasyon olduğunu hatırlatan Yrd. Doç. Dr. Hasan Karacan yaptığı konuşmada, farklı üniversitelerde birçok kez gerçekleştirdikleri bu konferansın ARUCAD’da bambaşka bir deneyimle hayata geçtiğini vurguladı.

Konferansın açılış oturumunda ayrıca, Prof. Dr. Osman M. Karatepe’nin “İçsel Yeşil Pazarlama: Çevresel Sürdürülebilirlik Performansı için Bir Araç” başlıklı sunumu ile Prof. Dr. Aytekin İşman’in “Disiplinler Arası Yapay Zekâ: 21. Yüzyılda İnsan Uzmanlığının Yeniden Tanımlanması” başlıklı konuşması yer aldı.

E&SS 2025 Konferansı, 2 Temmuz’a kadar ARUCAD Kampüsünde devam edecek. Konferansa ilişkin detaylara www.eclss.org/kyrenia adresinden ulaşılabilir.

Devamını Oku

Trending

Reklam