Connect with us
Örnek Resim Örnek Resim

Kıbrıs

TEA yüzey altı damla sulama sisteminin avantajlarını ülke koşullarında görmek için deneme parseli kuruyor

Published

on

Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü (TAE), tarımsal suyun daha etkin kullanılması adına yüzey altı (toprak altı) damla sulama sistemi denemesine başladı.

Toprakaltı sulama sistemi Enstitü’nün Güzelyurt İstasyonunda denenecek.

Deneme ile, yüzey altı damla sulama sistemlerinin yüzeyden damlama sulama sistemlerine göre verim ve su tasarrufu incelenecek. Yüzey altı damla sulamanın, yüzey sulamada yaşanan buharlaşmayı ortadan kaldırdığı ifade edilerek, denemede meteorolojik veriler, topraktaki nem ve bitkinin ihtiyacı da incelenecek.

Türkiye Cumhuriyeti Lefkoşa Büyükelçiliği’nin finanse ettiği “Yüzey üstü ve Yüzey altı Damla Sulama Yöntemiyle Sulanan Portakalda (Citrus cinensis cv. Valencia late) Kısıntılı Sulama Uygulamalarının Verim ile Kalite Kriterlerine Etkisi ve Mevcut Geleneksel Sulama ile Kıyaslanması” isimli proje TAE, TC Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü ile Ankara Üniversitesi işbirliğinde hayata geçirildi.

Ankara Üniversitesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü’nden Prof. Dr. Yusuf Ersoy Yıldırım, Proje Lideri Tarım Dairesinden Ertan Uluca ve proje yardımcısı TAE’den Erkut Uluçam TAK’a bilgi verdi.

Sulama için önce Güzelyurt İstasyonuna kurulan meteorolojik istasyondan veriler, topraktaki nem oranı ve bitkinin ihtiyacıyla birlikte hesaplanarak, ağaca ihtiyacı olan su verilecek.

Türkiye’de yapılan araştırmada, yüzey üstü damlama sistemine göre yüzey altı damlama yüzde 15 tasarruf getirdi, ancak kurulum maliyeti yüzey üstü damlamaya göre 3 kat.

-Karaca

TAE Müdürü Cem Karaca, iklim değişikliğinin getirdiği yağışlardaki düzensizlik ve mevcut su kaynaklarındaki azalmadan dolayı, tarımsal suyun daha etkin kullanımı adına Bakanlık olarak yeni teknolojileri ve uygulamaları devamlı takip ettiklerini kaydetti.

Yer altı sulama ve akıllı sulama sistemlerini üreticilere tavsiye etmeden önce Bakanlığın talimatıyla sistemi denemeye aldıklarını kaydeden Cem, projenin yüzey altı damla sulama sisteminin ülke koşullarına göre eksi ve artılarını görmek adına, Türkiye Lefkoşa Büyükelçiliğinin finansmanıyla geliştirildiğini ifade etti.

-Uluca

Ankara Üniversitesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü’nden Prof. Dr. Yusuf Ersoy Yıldırım da, kullanılabilir suyun büyük bölümünün tarımda kullanıldığına, dünya ortalamasının yüzde 75 olduğuna işaret ederek; su kaynaklarının kısıtlı, yağışların da düzensiz olmasından dolayı tarımda su tasarrufun kaçınılmaz hale geldiğini kaydetti.

Ülkedeki sulama amaçlı 18 göletin su depolama hacimlerinin çok azaldığını da ifade eden Yıldırım, Göçitköy’deki su seviyesinin aşırı kullanımdan dolayı da düştüğünü belirtti.

“Yüzey altı sulama yaparak ne kadar su tasarrufu elde edilecek ? Ana amacımız bunu görmek” diyen Yıldırım, “Türkiye’de yapılan denemelerde yüzeyden damla sulamaya kıyasen yüzde 15’lik bir tasarruf sağlanıyor. Bu tamamen yöre ve sulama işletmeciliğine bağlı” dedi.

Yıldırım, denemede Güzelyurt İstasyonuna kurulan meteoroloji istasyonundan alınan veriler, toprak sensörlerinden alınan veriler ve narenciyenin referans su ihtiyacı da hesaplanarak sulama yapılacağını belirtti.

Denemenin 3 parselde yapılacağını kaydeden Yıldırım, bir parsele su ihtiyacının yüzde 80, bir parsele de su ihtiyacının yüzde 60’ını vereceklerini kaydetti.

Yıldırım, Türkiye’de yapılan denemelerden sonra toprak altı sulamanın bağ, narenciye, deveci armutta yaygınlaştığını kaydetti.

Yıldırım, yüzey altı sulama sisteminin ot temizleme amaçlı toprak işleme ihtiyacını düşürdüğünü kaydetti.

Toprak altı boru döşeme için bir tasarım ekipmanın kullandığını, ancak basit bir ekipman olduğunu kaydeden Yıldırım, narenciye bahçelerindeki uygulamanın, biri ağacın sağına diğeri de soluna olmak üzere, yüzeyden 25-30 cm derinlikte iki boru çekilmesi şeklinde olacağını kaydetti.

-Sert sularda

Sert su kullanımında yüzey altı boruların tıkanma riskinin bulunduğunu ifade eden Yıldırım, belli aralıklarla borulara asitli (fosforik, sülfürik asit) ürünler basılması gerektiğini kaydetti.

Yıldırım, “Hedef şu. Bahçeye doğru sistem kurmak, toprak nem sensörü, meteoroloji istasyonu ET’yi (evapotranspirasyon: toprak yüzeyinden ve bitkilerden suyun buharlaşarak atmosfere karışması ) düzenli takip etmek sulamayı ona göre yapmak” dedi.

-Tuzlama

Topraktaki tuz miktarının izlenmesi konusunda da bir çalışma başlatmayı düşündüklerini kaydeden Yıldırım, söz konusu cihazla (top soil mapper) toprağın 1.5 metre derinliğine kadar nem miktarının ölçülebildiğini, elde edilen ölçümlerle de tuzluluk- verim/kalite ilişkisinin değerlendirilebileceğini kaydetti.

Yıldırım, Türkiye’de yayımlanan “bitkilerin su tüketimi rehberi” kitapçığını Kıbrıs’a uyarlayacaklarını da ekledi

Çok yıllık meyve ağaçlarında yüzey altı sulama sistemlerini teşvik ettiklerini kaydeden Yıldırım, tek yıllık bitkilerde, sulama borularına pullukla pek çok yerde zarar verilmesinden dolayı biraz teşvik hususunda ihtiyatlı olduklarını ifade etti. Yıldırım, “Çiftçinin tarım kültürüne iyi bakmak lazım” dedi.

Yüzey altı sulama borularına üreticilerin 7 yıl garanti verildiğini kaydeden Yıldırım, yüzey altı damla sulama maliyetinin birim başına, yüzeyden damla sulamaya göre 3 kat olduğunu söyledi.

Yıldırım, Ege’de yüzey altı sulanan bir yem bitkisi tarlasından, yüzeyden damla sulamaya göre iki hasat daha fazla alındığını kaydetti.

Devamını Oku
Yorum Yapabilirsiniz

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Kıbrıs

Erhürman, Gazimağusa’da esnafla buluştu

Published

on

By

Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı adayı Tufan Erhürman, Gazimağusa’da esnafla bir araya geldi.

CTP’den yapılan açıklamaya göre, Gazimağusa Büyük Sanayi bölgesinde gerçekleştirilen toplantıda Erhürman, esnafın başta ekonomik sıkıntılar olmak üzere çeşitli konulardaki şikayetlerini dinledi ve çözüm önerilerini paylaştı.

Toplantıda Kıbrıs konusundaki görüşlerini de aktaran Erhürman’a, CTP Gazimağusa İlçe Başkanı Oktay Kayalp eşlik etti.

Devamını Oku

Kıbrıs

KKTC genelinde 2024 yılında işsizlik oranı yüzde 4.9, istihdam oranı yüzde 50.5

Published

on

By

KKTC İstatistik Kurumu Başkanı Sövüda Besimler, 2024 Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarını açıkladı.

Anket sonuçlarına göre, 2024 yılında KKTC genelinde işsizlik oranı yüzde 4.9, istihdam oranı 50.5 oldu.

İstihdam edilenlerin, yüzde 34.8’ini kadınlar, yüzde 65.2’sini erkekler oluşturdu.

En yüksek istihdam oranı yüzde 59.2 ile Girne’de, en düşük istihdam oranı yüzde 34.6 ile Lefke’de gerçekleşti.

KKTC İstatistik Kurumu Başkanı Besimler yaptığı yazılı açıklamada, anketin, KKTC’deki işgücü yapısını ortaya koymak, istihdam edilenlerin; iktisadi faaliyet, meslek, işteki durum ve çalışma süresi, işsizlerin ise; iş arama süresi ve benzer özellikleri hakkında bilgi derlemek amacıyla uygulandığını kaydetti.

-İşsizlik oranı yüzde 4.9

Anket sonuçlarına göre, KKTC genelinde toplam işsiz sayısı 9 bin 552, işsizlik oranı yüzde 4.9 olarak belirlendi. İşsizlik oranı, erkeklerde yüzde 3.3, kadınlarda ise yüzde 7.8 olarak hesaplandı. 15-24 yaş grubundaki genç nüfusun işsizlik oranı ise yüzde 16.9 oldu.

-İstihdam oranı yüzde 50.5

Toplam istihdamın 185 bin 607 olduğu KKTC genelinde istihdam oranı yüzde 50.5 olarak hesaplandı. En yüksek istihdam oranı yüzde 59.2 ile Girne’de, en düşük istihdam oranı yüzde 34.6 ile Lefke’de gerçekleşti.

-Kadın istihdamı yüzde 34.8

2024’de istihdam edilenlerin, yüzde 34.8’ini, 64 bin 611 kişiyle kadınlar oluşturdu. İstihdam edilen kadınların yüzde 89.3’ünün hizmetler sektöründe çalıştığı belirlendi.

Kadınların, yüzde 87.3’ünün ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, yüzde 11.2’sinin kendi hesabına ve işveren, yüzde 1.5’inin ise ücretsiz aile işçisi olarak çalıştığı ortaya konuldu.

-Erkek istihdamı yüzde 65.2

2024’te istihdam edilenlerin yüzde 65.2’sini 120 bin 996 kişiyle erkekler oluşturdu. İstihdam edilen erkeklerin yüzde 73.2’sinin hizmetler sektöründe çalıştığı belirlendi.

Erkeklerin, yüzde 82.2’sinin ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, yüzde 17.3’ünün kendi hesabına ve işveren, yüzde 0,6’sının ücretsiz aile işçisi olarak çalıştığı ortaya konuldu.

-Kamuda istihdam edilenlerin oranı yüzde 19.4

Anket sonuçlarına göre, kamu sektöründe istihdam edilenlerin sayısı 36 bin 86 olurken, toplam istihdam içinde kamu istihdamının payı yüzde 19.4 olarak hesaplandı.

-İstihdam edilenlerin yüzde 8’i herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı değil

2024 Hanehalkı İşgücü Anketinde, istihdam edilenlerin yüzde 86.1’inin yaptığı işten dolayı Sosyal Sigortalar Dairesi’ne, yüzde 2.8’inin Emekli Fonu’na, yüzde 3.1’inin diğer Sosyal Güvenlik kurumlarına kayıtlı olarak çalıştığı belirlendi.

İstihdam edilenlerin yüzde 8’inin ise herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalıştığı ortaya konuldu. Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışan 14 bin 805 kişinin yüzde 72.2’sini erkekler oluşturdu.

-Sektörlere Göre İstihdam

2024 Hanehalkı İşgücü Anketinde istihdam edilenler, tarım, sanayi, inşaat ve hizmetler olarak dört ana sektör ayrımında incelendi.

Toplam istihdam içinde tarım sektörünün payı yüzde 4.9, sanayi sektörünün payı yüzde 7.1, inşaat sektörünün payı yüzde 9.2, hizmetler sektörünün payı ise yüzde 78.8 oldu.

KKTC genelinde 9 bin 46 kişi tarım sektöründe istihdam edilirken, bunların yüzde 12.2’sini 1101 ücretsiz aile işçisi oluşturdu.

-İstihdam edilenlerin eğitim durumu

Anket sonuçlarında, KKTC genelinde istihdam edilenlerin yüzde 35.7’sini lise altı eğitim alanlar ile hiç eğitim almayanların oluşturduğu belirlendi.

İstihdam edilenlerin yüzde 34.3’ünü lise ve dengi okul, yüzde 3.8’ini iki veya üç yıllık yüksekokul, yüzde 23’ünü dört yıllık fakülte veya yüksekokul, yüzde 2.7’sini yüksek lisans (beş veya altı yıllık fakülteler dahil), yüzde 0.5’ini ise doktora mezunları oluşturdu.

-İşgücüne dahil olmayan nüfus

2024 Hanehalkı İşgücü Anketinde, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfusun yüzde 46.9’u 172 bin 290 kişiyle işgücüne dahil olmayanlar oldu.

İşgücüne dahil olmayan nüfus, belli başlı alt gruplara göre incelendiğinde, KKTC genelinde yüzde 29.1 ile eğitimine devam eden 50 bin 123 kişi, işgücüne dahil olmayan nüfus içinde en büyük paya sahip.

Bunu, yüzde 28.6 ile 49 bin 261 ev kadını, yüzde 23.8 ile 41 bin 35 emekli, yüzde 5.4 ile 13 bin 978 çalışamaz halde kişiler takip etti.

-Besimler’den teşekkür

KKTC istatistik Kurumu Başkanı Sövüda Besimler, anketin başarıyla uygulanması ve sonuçlandırılmasında büyük pay sahibi olan hanehalklarına ve kuruma yardımcı olan anketörlere, istatistik üretimi süreçlerinde gösterdikleri iş birliği ve destek için teşekkür etti.

Besimler, bu yıldan itibaren üçer aylık çeyreklikler şeklinde KKTC; yıllık olarak da KKTC tahminlerinin yanı sıra altı ilçe düzeyinde Avrupa Birliği standartlarına uyumlu istatistiklerin üretilip, sonuçlarının kamuoyu ile paylaşılacağını belirtti.

Devamını Oku

Kıbrıs

Başbakan Üstel: Londra–Ercan direkt uçuşlarıyla turizmde yeni bir dönem başlıyor

Published

on

By

Başbakan Ünal Üstel, Ada Kıbrıs Kampanyası kapsamında Londra–Ercan Uçuş tarifesi lansmanında konuştu.

Üstel, AJet iş birliğinde gerçekleştirilen Londra–Ercan uçuş tarifesinin lansmanında yaptığı konuşmada, “Bugün bizim için anlamlı bir gün. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin lokomotif sektörü turizmdir. Turizmin gelişebilmesi için en önemli unsur ulaşımdır. Ülke olarak tüm kaynaklarımızı turizme endeksliyoruz. Bu anlayışla hayata geçirdiğimiz bu projenin mutluluğunu yaşıyoruz” dedi.

Tarih boyunca Kıbrıs Türk halkının çeşitli ambargolara maruz kaldığını hatırlatan Üstel, “Bu ambargolar nedeniyle halkımız dünyanın farklı bölgelerine, en çok da İngiltere’ye göç etmek zorunda kalmıştır” ifadelerini kullandı.

Uygulanan ambargoların büyük ölçüde Anavatan Türkiye Cumhuriyeti’nin desteğiyle aşıldığını vurgulayan Üstel, “Ülkemizde tüm sektörler ayakta kalma mücadelesi veriyor. Ancak en büyük mücadele turizm alanında yaşanıyor. Gerek bizler gerekse iş insanlarımız, bu alandaki ambargoları aşmak için yoğun çaba sarf ediyor” dedi.

Başbakan Üstel, Ada Kıbrıs kampanyası kapsamında AJet ile birlikte başlatılan Londra–Ercan direkt uçuşlarının bu çabanın bir ürünü olduğunu belirterek, “Bu yeni seferlerle yolcularımız artık duraksız şekilde kısa sürede KKTC’ye ulaşabilecek. Bu adım, turizmimizin gelişmesine büyük katkı sağlayacaktır” diye konuştu.

Devamını Oku

Trending

Reklam