Connect with us
Örnek Resim Örnek Resim

Dünya

Yerküre, yoğunluğu artan orman yangınlarının etkisi altında

Yerküreyi etkisi altına alan orman yangınları, Amerika’dan Avrupa’ya Afrika’dan Asya’ya birçok kıtada etkili olurken; bu yıl içinde çıkan yangınların sayısı, pek çok ülkede önceki yılların ortalamasını aştı.

Published

on

Yerküre, yoğunluğu artan orman yangınlarının etkisi altında

Yerküreyi etkisi altına alan orman yangınları, Amerika’dan Avrupa’ya Afrika’dan Asya’ya birçok kıtada etkili olurken; bu yıl içinde çıkan yangınların sayısı, pek çok ülkede önceki yılların ortalamasını aştı.

ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) “FIRMS” adını verdiği Yangın Bilgilendirme ve Kaynak Yönetimi Sistemi’nin uydu haritasına göre, “kırmızı” noktalarla gösterilen yangınlar, dünyanın birçok yerine yayılmış durumda.

Haritada, Kuzey Amerika ve Güney Amerika’nın büyük bölümü, Afrika platosu, Madagaskar ve Arap Yarımadası’nın doğusu, Avrupa’da Akdeniz kıyıları ile Kuzey ve Doğu Avrupa’nın yangınların etkisinde olduğu görülüyor.

Asya’da ise Hindistan’ın bazı kıyıları, Sri Lanka, Rusya’nın Sibirya bölgesi, Çin, Malezya, Japonya, Endonezya, Avrasya’da Ukrayna ve Gürcistan, Okyanusya’da Avustralya’nın doğusu ve kuzeyi orman yangınlarının etkisinde bulunuyor.

Yangınlar, yerkürenin pek çok ormanlık bölgesini kırmızıya boyarken; Türkiye’nin yanı sıra İtalya, Arnavutluk, Yunanistan, İspanya, Karadağ, Tunus, Mısır ve Cezayir gibi Akdeniz’e kıyısı bulunan ülkeler de yoğun orman yangınlarıyla mücadele ediyor.

Avrupa Birliği’nin (AB) Copernicus uydularından elde edilen verilerin yer aldığı Avrupa Orman Yangınları Bilgi Sistemi (EFFIS) haritasına göre de kıtanın tamamındaki irili ufaklı yangınlar, neredeyse Rusya’nın kuzeyine kadar ulaşıyor. Uydu haritasında, AB ülkelerinde farklı boyutlardaki yangınların en az 1 haftadır sürdüğü görülüyor.

İtalya
İtalya’nın kuzeyi ve güney bölgeleri, irili ufaklı çok sayıda orman yangınına teslim oldu.

Yerel basındaki haberlerde, son birkaç haftada Sicilya Adası ile ülkenin güneyindeki Kalabriya, Puglia, Campania bölgelerinde çıkan yangınlar neticesinde binlerce hektar arazinin kül olduğu belirtildi.

Sicilya’da, alevlerin güneydeki Katanya şehrine de ulaşmasıyla farklı bölgelerde yangınlar devam ediyor. Burada da birçok kişi evlerini terk etmek zorunda kalırken; yangınlar ve yoğun duman nedeniyle sahil beldelerinde mahsur kalan yaklaşık 200 kişi, denizden ulaşan ekiplerce kurtarıldı. Katanya Havalimanı duman nedeniyle geçici olarak uçuşlara kapatıldı.

Ayrıca Sardinya Adası’nın batısındaki Oristano vilayeti kırsalında 24 Temmuz’da çıkan yangında, 20 bin hektar arazi yandı, 1500 kişi tahliye edildi. Bölgede soğutma çalışmaları devam ediyor. Yangınla mücadele için İtalya, kendi uçaklarına ek olarak, AB ülkelerinden de yangın söndürme uçağı istedi.

Yunanistan
Yunanistan’ın başkenti Atina’nın kuzeyinde ormanlık alanda çıkan yangın nedeniyle binlerce kişi güvenli bölgelere tahliye edildi.

Yangınlar sırasında 5 kişi yaralanırken, ülkenin güneyinde 60’a yakın köy ve yerleşim yeri boşaltıldı.

Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis, ülkede etkili olan sıcak hava dalgası nedeniyle benzeri görülmemiş koşullarla karşı karşıya olduklarını belirtti.

Başta Mora Yarımadası’ndaki antik Olympia Köyü yakınları ve Eğriboz Yarımadası olmak üzere ülkenin birçok yerinde çıkan orman yangınları sebebiyle onlarca köy boşaltıldı, binlerce kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı.

Antik Olympia kentine giden Miçotakis, burada incelemelerde bulundu ve yetkililerden yangının son durumuyla ilgili bilgi aldı.

Eğriboz Yarımadası’nın doğusundaki Rovies bölgesinde sahil şeridinde sıkışan ve aralarında çocuk ve kadınların bulunduğu yaklaşık 90 kişi, feribot ve teknelerle tahliye edildi.

Bu arada ülkenin birçok yerinde etkili olan orman yangınlarına Yunan ordusunun müdahale etmesi kararlaştırıldı.

Yunanistan Sivil Savunma ve Kriz Yönetim Bakan Yardımcısı Nikos Hardalias, son 24 saatte 118 noktada orman yangını çıktığını, son 4 günde 60 bin dönümlük ormanlık alanın kül olduğunu, çok sayıda ev ve aracın ise zarar gördüğünü kaydetti.

Arnavutluk
Arnavutluk da son günlerde çok sayıda orman yangınıyla mücadele etmek zorunda kalan ülkeler arasında yer aldı.

Arnavutluk Savunma Bakanlığı, ülke genelinde halen 6 yangının devam ettiğini bildirdi.

Haberlerde, Adriyatik Denizi kıyısındaki Karaburun Yarımadası’ndaki yangınların Llogara Milli Parkı’nı tehdit ettiği belirtildi. Bu sabah şiddetli rüzgarlar helikopter operasyonlarını durma noktasına getirdi.

Portekiz
Portekiz’in güneybatısındaki Monchique şehrinde 17 Temmuz’da meydana gelen orman yangını, 2 bin hektardan fazla arazinin yok olmasına yol açtı.

Romanya
AB üyesi ülkelerden Romanya’nın başkenti Bükreş’in de bulunduğu güney bölgesi ve özellikle Bulgaristan sınırı da EFFIS haritasında hala “kırmızı” noktalarla gösteriliyor.

Romanya’nın komşusu Ukrayna’da da orman yangınları sürüyor.

İspanya
İspanya’nın kuzeydoğusundaki Katalonya bölgesinde, 26 Temmuz’da “son iki yılın en büyük orman yangını” yaşandı.

Yerel basındaki haberlere göre, Tarragona bölgesindeki Santa Coloma de Queralt’ta çıkan yangında 1657 hektarlık alan kül oldu.

Fransa
Fransa’nın güneyindeki Aude’de ilinde 25 Temmuz’da çıkan yangınında 850 hektar arazi kül oldu, Toulouse ve Narbonne arasındaki kara yolu ulaşıma kapatıldı.

Yangın; Fransa, İspanya ve Portekiz’e elektrik ileten hatlarda hasara sebep oldu.
Avrupa’da ortalamanın üzerinde kayıp var

EFFIS verilerine göre, İtalya’nın yanı sıra Fransa ve Romanya’da da yanan alan bakımından şimdiden 2008-2020 ortalaması geçilmiş durumda.

İtalya’da bu sene 53 bin 797 hektar alan yanarken, 12 yılın ortalaması 40 bin 781 olarak kaydedildi.

Fransa’da 22 bin 807 hektar yanarken, önceki yılların ortalaması 9 bin 283’tü. Romanya’da da aynı şekilde bu sene 18 bin 620 hektar alan yanarken, 12 yılın ortalamasının verisinin 16 bin 82 hektar olduğu belirtiliyor.

Aynı sitede, AB üyesi olmayan ülkeler arasında Bosna Hersek’in de 25 bin 583 hektar alanı yangında kaybettiği, bunun 30 bin 199 olan 2008-2020 ortalamasına oldukça yakın olduğu gösteriliyor.

Tunus’ta 17 bin 599 hektar arazi bu sene içinde yanarken, bunun 6 bin 257 hektar olan 12 yıllık ortalamayı çoktan geçtiği kaydediliyor.

Rusya
Rusya’nın Yakutistan bölgesinde temmuzda başlayan yangınları söndürme çalışmaları devam ediyor.

Bölgedeki yangınlar devam ederken, yüzey alanı 1 milyon hektarı geçti. Rusya Savunma Bakanlığı, bölgeye ilave birlik ve teçhizat sevk etti.

Bugüne kadar yaklaşık 1,3 milyon hektar ormanlık alanın küle döndüğü bölgede, yetkililer “acil durum” ilan etti.

Greenpeace Rusya’dan yapılan açıklamada, Rusya’da 2021’deki orman yangınlarının şu ana kadar 13,4 milyon hektarlık alanı harap ettiği belirtildi.

ABD ve Kanada
ABD Ulusal Kurumlar Arası Yangın Merkezinin 5 Ağustos itibarıyla verdiği bilgilere göre, ülkede aktif orman yangınlarının sayısı 96 olurken; 1,8 milyon dönümden fazla arazi yangınlarda hasar gördü.

California eyaletinde yaklaşık 3 haftadır devam eden orman yangını tarihi bir kasabayı küle çevirdi.

California Orman ve Yangından Koruma Departmanının (Cal Fire) açıklamasına göre, eyalet tarihinin en büyüğü olduğu belirtilen orman yangınında, Greenville isimli tarihi kasabadaki ev ve iş yerleri tamamen yok oldu.

Eyaletin kuzey bölgesinde 13-14 Temmuz’da çıktığı belirtilen ve “Dixie” adıyla anılan büyük yangın, 3 hafta geride kalmasına rağmen son iki günde daha da yayıldı ve birçok yerleşim yerini tehdit etmeye başladı.

Bölgede devam eden diğer orman yangınları nedeniyle birçok yerleşim yeri boşaltıldı, Lassen Volkanik Milli Parkı da ziyarete kapatıldı.

Kanada Yaban Arazileri Bilgi Sistemi verilerine göre, ülke genelinde irili ufaklı 292 orman yangını devam ediyor. Ülkede 2021’de 4 bin 891 yangın çıktı, önceki 10 yıllık ortalaması 3 bin 753’tü. Yangınlarda 2 bin 758 hektar arazi yandı, önceki 10 yılda ortalama 1736 hektar arazi yangınlarda hasar görmüştü.
Güney Amerika

Amazon bölgesinde bu yıl 267 büyük yangın tespit edildi ve 105 bin hektardan fazla alan yandı. Bu yangınların yüzde 75’inden fazlası Brezilya Amazon’unda yaşandı.

Brezilya’nın Amazon bölgesini 2019 ve 2020’de etkileyen orman yangınlarının ardından bu yıl da Arjantin’in en önemli doğa varlığı Patagonya bölgesi yangınlarla sarsıldı.
Çin ve Hindistan

Hindistan’da ve Çin’in tropikal iklimin hüküm sürdüğü bölgelerinde yaz aylarında muson yağışlarının etkisi hissedildiğinden orman yangınları daha az görülüyor. Ancak bu bölgelerde de artan ormansızlaşma yağışlarla ortaya çıkan sellerin yıkıcı etkisini artırıyor.

Her iki ülkede de geçen hafta meydana gelen sellerde onlarca kişi hayatını kaybetti.

– Avustralya

2019 ve 2020’de yaz aylarındaki orman yangınlarında 10 milyon hektardan fazla arazinin kül olduğu, 1 milyardan fazla vahşi hayvanın hayatını kaybettiği Avustralya ise bu yıl yangınlar bakımından sakin bir yaz geçirdi.

Güney Yarım Küre’de yaz aylarına denk gelen aralık, ocak ve şubat aylarında “acil durum” çağrıları yarı yarıya azalırken; önceki yıla kıyasla daha az sayıda arazi yangınlarda tahrip oldu.

Yangınlardan en fazla etkilenen Yeni Güney Galler eyaletinde 2020’de 5,5 milyon hektar arazi yanarken; bu yıl 31 bin hektar arazi zarar gördü.

AA

Devamını Oku
Yorum Yapabilirsiniz

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Dünya

Irak’ın orta ve güney kesimi tamamen elektriksiz kaldı

Published

on

By

Irak’ın orta ve güney kesiminde elektrikler tamamen kesildi. Başkent Bağdat başta olmak üzere ülkenin orta kesimindeki kentler ile güneydeki şehirlerde aniden elektrik kesintisi yaşandı.

Elektrik kesintilerine ilişkin Elektrik Bakanlığından ya da diğer ilgili kurumlardan henüz bir açıklama yapılmaması dikkati çekti.

Irak’ta ulusal elektrik hizmeti günlük ancak ortalama 5 ila 8 saat verilebiliyor.

Ülkede yıllardır çözüm bulunamayan elektrik kesintileri sorununa karşı çevre kirliliğine neden olan ücretli mahalle jeneratörleri devreye giriyor.

Devamını Oku

Dünya

Azerbaycan ile Ermenistan’ın parafladığı barış anlaşmasının metni açıklandı

Published

on

By

Azerbaycan ile Ermenistan’ın Beyaz Saray’da parafladığı “Barış ve Devletlerarası İlişkilerin Kurulmasına İlişkin Anlaşma”nın metni kamuoyuyla paylaşıldı.

Anlaşma metni, ABD Başkanı Donald Trump’ın ev sahipliğinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın Washington’da gerçekleştirdiği üçlü zirvede 2 ülkenin dışişleri bakanları tarafından paraflanmıştı.

Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanlıklarınca eş zamanlı olarak paylaşılan ve 17 maddeden oluşan anlaşma metni şöyle:

Madde 1 – Taraflar, eski Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği’nin cumhuriyetleri arasındaki sınırların, ilgili bağımsız devletlerin uluslararası sınırları haline geldiği ve uluslararası toplum tarafından bu şekilde tanındığı teyit ederek birbirlerinin egemenliğini, toprak bütünlüğünü, uluslararası sınırlarının dokunulmazlığını ve siyasi bağımsızlığını tanıyor ve bunlara saygı gösteriyor.

Madde 2 – Taraflar, Madde 1’e tam uyarak, birbirlerine karşı hiçbir toprak iddialarının olmadığını teyit ediyor ve gelecekte de böyle bir iddiada bulunmayacaklarını onaylıyor. Taraflar, diğer tarafın toprak bütünlüğünü veya siyasi birliğini tamamen veya kısmen bölmeyi ya da zayıflatmayı amaçlayan herhangi bir eylemi planlamak, hazırlamak, teşvik etmek ve desteklemek dahil hiçbir eylemde bulunmayacaktır.

Madde 3 – Taraflar, karşılıklı ilişkilerinde, diğer tarafın toprak bütünlüğüne veya siyasi bağımsızlığına karşı güç kullanmaktan veya güç kullanma tehdidinde bulunmaktan ya da Birleşmiş Milletler Şartı’na aykırı herhangi bir şekilde hareket etmekten kaçınacaktır. Taraflar, kendi topraklarının üçüncü bir tarafça diğer tarafa karşı BM Şartı’na aykırı biçimde güç kullanımı amacıyla kullanılmasına izin vermeyecektir.

Madde 4 – Taraflar, birbirlerinin iç işlerine karışmaktan kaçınacaktır.

Madde 5 – Taraflar, bu anlaşmanın her iki tarafça onaylanmış şekillerini teati etmesinden sonra _____ gün içinde, 1961 ve 1963 tarihli Viyana Diplomatik ve Konsolosluk İlişkileri Sözleşmeleri hükümlerine uygun olarak aralarında diplomatik ilişkiler tesis edecektir.

Madde 6 – Taraflar, bu anlaşmanın 1. maddesi kapsamındaki yükümlülüklerini tam olarak yerine getirerek, devlet sınırının belirlenmesi ve işaretlenmesine ilişkin anlaşmanın sonuçlanması için ilgili komisyonlar aracılığıyla iyi niyetle müzakereler yürütecek.

Madde 7 – Taraflar, ortak sınırları boyunca üçüncü bir tarafın kuvvetlerini konuşlandırmayacaktır. Taraflar, ortak sınırlarının belirlenmesi ve ardından işaretlenmesi süreci tamamlanana kadar, sınır bölgelerinde güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla, askeri alan da dahil olmak üzere, karşılıklı olarak üzerinde anlaşılmış güvenlik ve güven artırıcı tedbirleri uygulayacaktır.

Madde 8 – Hoşgörüsüzlük, ırkçı nefret ve ayrımcılık, ayrılıkçılık, şiddet içeren aşırılık ve terörizmin tüm biçimlerini kınayan taraflar, kendi yetki alanlarında bu gibi durumlarla mücadele edecek ve ilgili uluslararası yükümlülüklerine uyacaktır.

Madde 9 – Taraflar, her iki tarafın da dahil olduğu silahlı çatışmalardan kaynaklanan kayıp kişiler ve zorla kaybetme vakalarını çözmek için, doğrudan veya uygun olduğu durumlarda ilgili uluslararası kuruluşlarla işbirliği yaparak, söz konusu kişiler hakkında mevcut tüm bilgilerin paylaşımı da dahil olmak üzere önlemler alacaklardır.

Bu bağlamda, taraflar, ilgili kişilerin akıbetinin açıklığa kavuşturulmasının, uygun olduğu durumlarda kalıntılarının aranması ve iade edilmesinin ve gerekli soruşturma tedbirleri yoluyla onlar için adaletin sağlanmasının, uzlaştırma ve güven oluşturma aracı olarak önemini kabul etmektedirler. Bu konudaki ilgili yöntemler, ayrı bir anlaşmada ayrıntılı olarak görüşülecek ve kararlaştırılacaktır.

Madde 10 – Taraflar, ekonomi, transit ve ulaştırma, çevre, insani ve kültürel alanlar da dahil olmak üzere çeşitli alanlarda işbirliği kurmak amacıyla karşılıklı çıkarlara ilişkin ilgili konularda ayrı anlaşmalar akdedebilirler.

Madde 11 – Bu anlaşma, tarafların uluslararası hukuk ve Birleşmiş Milletlerin diğer üye devletleriyle akdettikleri antlaşmalar kapsamındaki hak ve yükümlülüklerine halel getirmeyecektir. Her bir taraf, kendisi ile herhangi bir üçüncü taraf arasında yürürlükte olan uluslararası anlaşmaların, bu anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerine halel getirmemesini sağlayacaktır.

Madde 12 – Taraflar, ikili ilişkilerinde uluslararası hukuka ve bu anlaşmaya göre hareket edeceklerdir. Taraflardan hiçbiri, bu anlaşmayı uygulamamak için kendi iç hukukunun hükümlerini gerekçe olarak kullanmayacaktır. Taraflar, bu anlaşmanın yürürlüğe girmesinden önce, Viyana Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi (1969) uyarınca, bu anlaşmanın amacına ve hedefine aykırı herhangi bir eylemde bulunmaktan kaçınacaklardır.

Madde 13 – Taraflar, bu anlaşmanın tam olarak uygulanmasını garanti eder ve bu anlaşmanın uygulanmasını izlemek üzere ikili komisyon kuracaklardır. Bu komisyon, taraflar arasında kararlaştırılacak usullere göre faaliyet gösterecektir.

Madde 14 – Taraflar, uluslararası hukuk ve karşılıklı ilişkilerinde kendilerini bağlayan antlaşmalar kapsamındaki hak ve yükümlülüklerine halel gelmeksizin, bu anlaşmanın yorumlanması veya uygulanmasıyla ilgili her türlü uyuşmazlığı, 13. maddede belirtilen komisyon aracılığıyla da dahil olmak üzere doğrudan istişareler yoluyla çözmeye çalışacaklardır. Bu istişareler altı ay içinde karşılıklı olarak kabul edilebilir bir sonuç vermezse, taraflar uyuşmazlığın barışçıl yollarla çözülmesi için diğer yollara başvuracaklardır.

Madde 15 – Taraflar, 14. maddeye halel gelmeksizin, bu anlaşmanın imzalanmasından önce aralarında herhangi bir hukuki temele dayalı olarak var olan tüm devletlerarası iddiaları, şikayetleri, itirazları, talepleri, yargılamaları ve uyuşmazlıkları, bu anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde geri çekecek, sonlandıracak veya başka bir şekilde çözüme kavuşturacak ve birbirlerine karşı bu tür iddiaları, şikayetleri, itirazları, talepleri ve yargılamaları başlatmayacaktır ve taraflardan herhangi birine karşı herhangi bir üçüncü tarafça başlatılan bu tür iddialara, şikayetlere, itirazlara, taleplere ve yargılamalara hiçbir şekilde dahil olmayacaklar. Taraflar, bu anlaşmaya aykırı olarak birbirlerine karşı diplomatik, enformasyon ve diğer alanlarda düşmanca adımlar atmayacak, bunları teşvik etmeyecek veya başka bir şekilde bu tür eylemlerde bulunmayacak ve bu amaçla düzenli olarak birbirleriyle istişare edeceklerdir.

Madde 16 – Bu anlaşma, tarafların ulusal mevzuatlarına uygun olarak iç prosedürlerin tamamlandığını bildiren belgelerin teati edilmesinden sonra yürürlüğe girecektir. Bu anlaşma, Birleşmiş Milletler Şartı’nın 102. Maddesi uyarınca tescil edilecektir.

Madde 17 – Bu anlaşma, Azerbaycanca, Ermenice ve İngilizce dillerinde düzenlenmiştir ve tüm metinler aynı derecede geçerlidir. Herhangi bir geçerli metin arasında hükmün anlamında farklılık olması durumunda, İngilizce metin esas alınacaktır.

Anlaşmanın paraflanması, yürürlüğe girdiği anlamına gelmiyor
2. Karabağ Savaşı’nın ardından, Cumhurbaşkanı Aliyev’in önerisiyle Azerbaycan ve Ermenistan barış müzakerelerine başlamıştı. Taraflar, Mart 2025’te anlaşma metni üzerinde mutabakata varmıştı. Beyaz Saray’da 8 Ağustos’ta düzenlenen üçlü zirvede ise metin paraflandı.

Ancak paraflama, anlaşmanın yürürlüğe girdiği anlamına gelmiyor. Anlaşma, Azerbaycan’a karşı toprak iddialarını içeren Ermenistan Anayasası değiştirildikten sonra imzalanarak resmiyet kazanacak.

Devamını Oku

Dünya

Rusya’da WhatsApp ve Telegram üzerinden aramalar engellenmeye başladı

Published

on

By

Rusya’da yaptırımlardan ötürü gerekli altyapı yenilemelerinin yapılamaması nedeniyle WhatsApp ve Telegram üzerinden aramalar engellenmeye başladı.

Downdetector verilerine göre, Rusya’da vatandaşlar, sabah saatlerinden itibaren WhatsApp ve Telegram üzerinden yapılan aramalarda sorun yaşadıkları bildiriminde bulundu.

Rus basınında çıkan haberlerde, ülkedeki mobil operatörlerin Rus hükümetine mektup yazarak, yaptırımlardan ötürü gerekli altyapı yenilemelerinin yapılamadığının iletildiği yer almıştı.

Buna karşın, internet trafiğinin ise arttığına işaret eden operatörlerin, trafiğin azaltılması için WhatsApp ve Telegram üzerinden aramaların engellenmesini talep ettiği belirtilmişti.

Konuya ilişkin resmi açıklama yapılmazken, bazı Rus yetkililer engellemenin telefon üzerinden dolandırıcılıkla mücadele için gerektiğini savunuyor.

Rus parlamentosunun alt kanadı Duma’dan bazı milletvekilleri, 18 Temmuz’da yaptıkları açıklamada, mesajlaşma uygulaması WhatsApp’ın ulusal güvenliği tehdit ettiği gerekçesiyle yasaklanması çağrısında bulunmuştu.

Devamını Oku

Trending

Reklam