Connect with us
Örnek Resim Örnek Resim

Kıbrıs

Maviyemiş için deneme parseli kurulacak… Karaca: “TAE’nin en önemli görevlerinden biri de üreticilere ülkeye uyumlu alternatif ürünler sunmak”

Published

on

Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü(TAE) Müdürü Cem Karaca, maviyemişin (blueberry/yaban mersini) ülke tarımında alternatif ürün olabileceğini, meyvenin adaya uyumunu görmek için çalışmaların başlatıldığını söyledi.

Cem Karaca ve maviyemiş alanında uzman Türkiye’den Çukurova Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Uzmanı Dr. Burhanettin İmrak, TAK’a maviyemiş üretimi ve adaya uyumu hakkında bilgi verdi.

KKTC’de maviyemiş hakkında üreticilere yönelik olarak ay içerisinde sunum da yapan İmrak, maviyemişin (blueberry, yaban mersini) yüksek antioksidan içeriği ve sağlık sektöründe yaygın kullanımından dolayı talebi yüksek bir meyve olduğunu söyledi.

Maviyemişin adaya uygun olup olmadığını görmek için devam eden çalışmaları özetleyen İmrak, genel olarak meyve çeşitlerinin ülke iklimine uyumlu olup olmadığını görmek için ilk aşamada iki noktaya baktıklarını söyledi.

Birinci noktanın soğuklama ihtiyacı olduğunu ifade eden İmrak, “Özellikle yaprağı dökülen meyve ağaçlarında, soğuklama ihtiyacı (ürün verebilmek için ağacın ihtiyaç duyduğu soğukluk) değişiyor. Bunun için önce Kıbrıs’taki soğukluk sürelerini ve derecelerini bilmek gerekiyor”. İmrak, 10 yıldan uzun bir süre sürdürdükleri çalışma neticesinde KKTC için soğuklama haritası çıkarttıklarını belirtti.

İkinci baktıkları noktanın da bitkinin ihtiyacı olan soğuklamayı, çıkardıkları haritada karşılayan bölgelerin bulunup bulunmadığına bakmak olduğunu ifade eden İmrak, “Soğuklama ihtiyacı açısından üreticinin, çeşit seçimi yaparken tarımla ilgili dairelerden bilgi alması gerekiyor. Bu bilgilere sahip olmayan birisi büyük olasılıkla hata yapar. Üreticiler, bahçe kurmadan bitkinin soğuklama ihtiyacı ile ilgili daire veya uzmanlardan görüş almalıdır. Kuzey Kıbrıs’ta maviyemiş parseli var ama çeşit uygun mu bunu bilmiyoruz?” dedi.

İmrak, denemeler için çeşit seçiminde soğuklama ihtiyacı düşük olan ürünleri tercih ettiklerini, “uygun maviyemiş çeşidinin KKTC’de de yetişebileceğine” inandığını kaydetti.

Maviyemiş çeşitleri arasında en düşük soğuklama ihtiyacının 200 saat olduğunu kaydeden İmrak soğuklama haritasına göre Yeşilırmak ve Mehmetçik’in maviyemişin soğuklama ihtiyacını karşılayamadığını ancak Güzelyurt ve Esentepe’nin gerekli soğuklamayı verebileceğini kaydetti.

Maviyemişin kök derinliğinin 25-30 cm olduğunu, narenciyeye göre çok daha az suya ihtiyacı bulunduğunu belirten İmrak, bir dönüm narenciyenin ihtiyacı olan suyun bin (1,000) ton, maviyemişin de 200 ton olduğunu kaydetti.

Üzerinde durdukları maviyemiş çeşidinin erkenci olduğunu dolayısıyla zararlı mücadelesi de gerektirmediğini kaydeden İmrak, “Meyve hasadı Nisan’da bitiyor, bu da zararlılara karşı mücadeleyi gerektirmiyor.” dedi.

Maviyemişin ideal toprak ph’sının 5.2 olduğunu, KKTC topraklarının yüksek ph’lı olmasından dolayı toprak yapısının üretimi sınırlandıran en büyük etken olduğunu, ancak turf, cocopeat gibi organik madde ve perlit kullanılarak, yerde sırt şeklinde ideal büyüme ortamı yaratılabileceğini kaydeden İmrak, maviyemiş için alınması gereken diğer bir önlemin de bitkiyi yazın güneşten korumak olduğunu, gölgeleme sistemi gerektiğini belirtti.

Üreticilere alternatif ürünler yanında daha erkenci ve kaliteli çeşitler sunmanın çok önemli olduğunu ifade eden İmran. “Özellikle Güzelyurt ve soğuklaması yeterli olan bölgeleri yeni çeşitlerle birlikte zenginleştirmemiz gerekiyor. Bu kaysı, erik, şeftali, nektarin blueberry olabilir. Nisan 15’te olgunlaşan nektarin çeşitleri var. Bunları değerlendirmek gerekiyor” dedi.

İmran, Maviyemiş ağacının 6-8 kg verim verdiğini, bir dönüme de 220 ağaç ekilebileceğini kaydetti.

TAE Müdürü Cem Karaca ise “Türkiye’den gelen suyu en verimli şekilde kullanmamız gerekiyor, bu nedenle üreticiler için alternatif ürünler belirlenmeli” dedi.

Maviyemiş üretimi ile ilgili TAE’yi arayıp soranın çok olduğunu kaydeden Karaca, maviyemiş yetiştiriciliğini bu ilgiden dolayı gündeme aldıklarını kaydetti. Cem Karaca, “TAE’nin en önemli görevlerinden birisinin, üreticilere, ülkeye uyumlu alternatif ürünler sunmaktır” dedi.

Erkenci ürünlerin belirlenmesinin önemli bir çalışma olduğunu kaydeden Karaca, “Erkenci ürünler her zaman iyi gelir getiren çeşitlerdir. Maliyeti de düşük olur çünkü havalar çok sıcak olmadığından zararlılarla da mücadele yapılmasına gerek kalmıyor veya çok kısa bir mücadele gerektiriyor” dedi.

Karaca, “Nektarin, avokado, zeytin, şeftali, erik kaysı ve kiraz çeşitleri üzerinde denemeler yaptık, dolayısıyla söz konusu çeşitler hakkında üreticiye yardımcı olabiliriz” dedi.

Denemesi tamamlanmayan alternatif ürünlerle ilgili üreticilere tavsiyelerde bulunmalarının da yanlış olacağını dolayısıyla bunu yapmadıklarını, pek çok ürünle ilgili denemelerin devam ettiğini kaydeden Karaca, “Önümüzdeki ekim döneminde maviyemiş deneme parseli kurulması için çalışmalara başladık” dedi.

Devamını Oku
Yorum Yapabilirsiniz

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Kıbrıs

KSTÜ davası 1 Eylül’e ertelendi

Published

on

By

Kıbrıs Sağlık ve Toplum Bilimleri Üniversitesi (KSTÜ) soruşturması kapsamında yargılanan okulun genel sekreteri ve hissedarlarından S.G., uluslararası ofis sorumlusu A.S. ve asistan B.Ö. bugün, yeniden Lefkoşa’da Ağır Ceza Mahkemesi’ne çıkarıldı.

Sanık avukatları Hasan Yücelen, Doğa Zeki ve Güven Ballıkara’nın hazır bulunduğu mahkeme, davayı 1 Eylül Pazartesi gününe erteledi.

Sanıklar aleyhinde, “Sahtekarlıkla para temini”, “dolandırıcılık”, “sahte belge düzenleme ve tedavüle sürme”, “hesaplarda hile ve sahtekarlık yapma”, “suç geliri aklama”, “sahte banka ödeme emrini tahrik”, “müstahdem tarafından sirkat” suçlamaları bulunuyor.

Devamını Oku

Kıbrıs

Hemşireler, hemşire eksikliğine karşı acil önlem istedi

Published

on

By

Kıbrıs Türk Hemşireler ve Ebeler Birliği Başkanı Ali Özgöçmen, yanlış sağlık ve istihdam politikaları nedeniyle ülkede uzun süredir hemşire eksikliği yaşandığına işaret ederek, acil önlem alınmazsa, bir halk sağlığı sorunu olan bu durumun sağlık sistemini daha da kırılgan yapacağını belirtti.

Hemşirelik mesleği için burs programlarıyla eğitim desteği ve staj garantisi gerektiğini kaydeden Özgöçmen, “İstihdam güvencesi ile mesleğe yönelim artırılmalı ve kapatılan ancak yasası hâlâ yürürlükte olan Hemşirelik Meslek Yüksekokulu, lisans düzeyine çekilerek yeniden açılmalıdır” dedi.

Özgöçmen bugün yaptığı yazılı açıklamada, bir süre önce düzenlenen Yataklı Tedavi Kurumları Dairesi III. Derece Yüksek Hemşirelik kadrosu sınavının ülke adına çarpıcı sonuçlar ortaya koyduğunu kaydetti. 100 kişilik münhale 220 başvuru yapıldığını ve sadece 91 kişinin geçer not aldığına işaret eden Özgöçmen, bu durumun, hem sınav sorularının yapısı, hem de hemşirelik eğitiminin niteliği konusunda ciddi soru işaretleri doğurduğunu vurguladı.

KKTC’de uzun süredir ciddi bir hemşire eksikliği yaşanmasına rağmen, bu kadar düşük başvurunun, toplum sağlığı adına büyük bir alarm olduğunu kaydeden Özgöçmen, bunun temel nedenlerinin yetersiz maddi imkânlar, mesleğin toplumsal değerinin azalması ve yanlış sağlık ve istihdam politikaları olduğunu belirtti.

Özgöçmen, şöyle devam etti:

“Hükümetin sağlık ve eğitim politikalarının başarısızlığının somut göstergeleridir. Sözde kalkınma planlarının hemşireliği  yok ettiği sonucudur.! Halk sağlığının tehdit altında olduğunun gerçeğidir.. Unutulmamalıdır ki, bugünün gençleri yarının hemşireleri yarının hemşireleri de toplumun sağlık güvencesidir. Bu konu bir meslek grubunun sorunu değil, tüm toplumun geleceğini ilgilendiren bir halk sağlığı sorunudur. Acil önlem alınmazsa, sağlık sistemimiz daha da kırılgan hâle gelecektir. Ve hükümetin ülkede neden hemşire bırakmadığı sorgulanmalıdır”

Devamını Oku

Kıbrıs

İdari, Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi toplandı

Published

on

By

Komite Başkanı Sunat Atun Başkanlığında dün toplanan Cumhuriyet Meclisi, İdari, Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi  “Dijital Dönüşüm ve Elektronik Devlet Kurumu (Değişiklik) Yasa Önerisi”, “İskan, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal (Değişiklik) Yasa Önerisi” ve “290/4/2025” numaralı  “Belediyeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nı” oy birliğiyle onaylayarak Genel Kurul’a sevk etti.

Cumhuriyet Meclisi’nden verilen bilgiye göre saat 11.00’de yapılan toplantıda komite, UBP Gazimağusa Milletvekili Sunat Atun‘un önerisiyle, gündeminde bulunan “Dijital Dönüşüm ve Elektronik Devlet Kurumu (Değişiklik) Yasa Önerisi,  UBP Grubu Adına Grup Başkan Vekili Sunat Atun’un önerdiği “İskan, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal (Değişiklik) Yasa Önerisi”, “290/4/2025” ve  “291/4/2025” numaralı Belediyeler (Değişiklik) Yasa Tasarıları, “İnsan, Hücre, Doku ve Organ Nakli İle İlgili Kuralları Düzenleyen (Değişiklik) Yasa Tasarısı, ve “Genel Kuruldan Bir Daha Görüşülmek Üzere Komiteye Geri Alınan Sağlık Hizmetleri Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı’nı ele aldı.

Komite, ilk olarak gündeminde bulunan, “Dijital Dönüşüm ve Elektronik Devlet Kurumu (Değişiklik) Yasa Önerisini oy birliği ile onaylayarak Genel Kurul’un gündemine sevk etti. Komite toplantısına davetli olarak, Başbakanlık, İçişleri Bakanlığı ve Kamu Yönetimi ve İnsan Kaynakları Başkanlığı’ndan yetkililer katılarak konu ile ilgili görüşlerini sundu. Komite toplantısına CTP Milletvekili Salahi Şahiner de katıldı.

Komite, ikinci sırada ele aldığı “İskan, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal (Değişiklik) Yasa Önerisi’ni de oy birliği ile onaylayarak Genel Kurul’un gündemine sevk etti. Komite toplantısına davetli olarak, İçişleri Bakanlığı’ndan yetkililer katılarak konu ile ilgili görüşlerini sundu. Komite toplantısına CTP Milletvekili Salahi Şahiner de katıldı.

Komite, üçüncü sırada “290/4/2025” numaralı  “Belediyeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nı ele aldı ve oy birliği ile onaylayarak Genel Kurul’un gündemine sevk etti. Komite toplantısına davetli olarak,  Başbakanlık, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı, KIBTEK ve Kıbrıs Türk Belediyeler Birliği’nden yetkililer katılarak konu ile ilgili görüşlerini sundu. Komite toplantısına ayrıca CTP Milletvekilleri Fazilet Özdenefe, Şifa Çolakoğlu ve Salahi Şahiner de katıldı.

İdari, Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi, dördüncü sırada gündeminde bulunan “291/4/2025” numaralı  “Belediyeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nı ele aldı ve genel görüşmesini gerçekleştirdi. Komite, bahse konu Yasa Tasarısı ile ilgili çalışmalarına bir sonraki toplantısında devam edecek. Komite toplantısına davetli olarak, İçişleri Bakanlığı ve Kıbrıs Türk Belediyeler Birliği’nden yetkililer katılarak konu ile ilgili görüşlerini sundu.

Komite, beşinci sırada gündeminde bulunan “İnsan, Hücre, Doku ve Organ Nakli İle İlgili Kuralları Düzenleyen (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nı ele aldı ve genel görüşmesine başladı. Komite bahse konu Yasa Tasarısı ile ilgili çalışmalarına bir sonraki toplantısında devam edecek.  Komite toplantısına davetli olarak, Sağlık Bakanlığı, Polis Genel Müdürlüğü, ve Kıbrıs Türk Tabipler Birliği’nden yetkililer katılarak konu ile ilgili görüşlerini sundu. Komite toplantısına ayrıca CTP Milletvekili Sıla Usar ve CTP Milletvekili Salahi Şahiner de katıldı.

Komite, son olarak gündeminde yer alan “Genel Kuruldan Bir Daha Görüşülmek Üzere Komiteye Geri Alınan Sağlık Hizmetleri Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı’nı ele aldı ve madde madde görüştü. Komite bahse konu Yasa Tasarısı ile ilgili çalışmalarına bir sonraki toplantısında devam edecek. Komite toplantısına davetli olarak, Sağlık Bakanlığı, Kıbrıs Türk Tabipler Birliği, KTAMS ve TIP-İŞ’den yetkililer katılarak konu ile ilgili görüşlerini sundu. Komite toplantısına ayrıca CTP Milletvekili Salahi Şahiner de katıldı.

UBP Milletvekili Sunat Atun Başkanlığında toplanan İdari, Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi toplantısına, Komite Başkan Vekili CTP Milletvekili Filiz Besim, Komite Üyeleri UBP Milletvekili Ahmet Savaşan ve Fırtına Karanfil ile CTP Milletvekili Devrim Barçın katıldı.

Devamını Oku

Trending

Reklam