Çin’de, Aralık 2024’ten bu yana solunum yollarını etkileyen insan metapnömovirüsü (HMPV) de dahil olmak üzere viral solunum yolu enfeksiyonu vakalarında ciddi artış gözlemlendi.

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezinin (ECDC) Çin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezinin (CDC) verilerinde dayandırdığı açıklamasında, Aralık 2024’ten bu yana Çin’de HMPV de dahil olmak üzere viral solunum yolu enfeksiyonlarında keskin bir artış yaşandığını bildirdi.

Açıklamada, Avrupa Birliği ve Avrupa Ekonomik Alanı içinde özellikle grip olmak üzere solunum yolu virüslerinden kaynaklanan vakaların arttığı ancak bu artışın, yılın bu dönemi için “olağan dışı” veya “beklenmedik” olmadığı belirtildi.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Sözcüsü Dr. Margaret Harris, HMPV’nin Çin’de “beklendiği gibi kış aylarında” arttığını anlatarak, “Ülkede açık ara farkla en yaygın olan enfeksiyon grip ve bu oran gittikçe artıyor.” dedi.

Harris, Çin’de solunum yolu enfeksiyonlarına ilişkin bildirilen vaka sayısının kış mevsimi için olağan aralıklarda olduğunu vurgulayarak “Yetkililer, hastane kullanım oranlarının geçen yılın aynı dönemine göre daha düşük olduğunu ve herhangi bir acil durum ilanı ya da müdahale gerektirmediğini bildiriyor.” ifadesini kullandı.

HMPV’nin ilk olarak 2001’de tanımlandığını aktaran Harris, bu virüsün kış ve ilkbahar aylarında yaygınlaştığını ve genellikle “soğuk algınlığına benzer semptomlar” gösterdiğini açıkladı.

Harris, HMPV’nin bağışıklık sistemi zayıf kişilerde, yeni doğanlarda ve yaşlılarda daha ciddi hastalıklara yol açabileceğini ancak ölüm oranının “çok düşük” olduğunu belirterek, tedbir amaçlı maske takmayı, kapalı alanların havalandırılmasını ve el yıkamayı önerdi.

CDC’nin 27 Aralık 2024’teki basın toplantısında, Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü Direktörü Kan Biao, HMPV vakalarının 14 yaş ve altındaki çocuklarda daha sık görüldüğünü ve özellikle kuzey Çin’deki vakalarda dikkat çekici bir artış olduğunu bildirmişti.

– HMPV Nedir?

Çoğu kişinin henüz çocukken ve yaşamları boyunca birden fazla defa yakalandığı HMPV, solunum yolu hastalıklarına neden olan birçok patojenden biri olarak kabul ediliyor.

Mevsimsel grip ve Kovid-19’a benzer şekilde öksürük, ateş, burun tıkanıklığı ve hırıltı gibi belirtilere yol açan HMPV, çoğu vakada hafif seyrederken bebekler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde bronşit veya zatürre gibi ciddi komplikasyonlara sebep olabiliyor.

Virüs, öksürme veya hapşırma sırasında yayılan damlacıklar yoluyla ya da hasta kişilere veya virüsün bulunduğu yüzeylere temas yoluyla bulaşıyor.

HMPV’ye özel bir antiviral tedavi ya da aşı olmasa da hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla bilimsel çalışmalar devam ediyor.

İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Hergoz temaslarda bulunmak için yarın Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ni ziyaret edecek.

Ana muhalefet konumundaki Emekçi Halkın İlerici Partisi AKEL, Hergoz’un ziyaret nedeniyle Kıbrıs Barış Konseyi’nin Larnaka ve Lefkoşa’da düzenleyeceği iki ayrı protestonun parti olarak destekleneceği duyurdu.

AKEL’den yapılan yazılı açıklamada, “Filistin’de ve Orta Doğu’da soykırımın ve toplu barbarlıkların devam ettiği bir dönemde, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Hergoz’un ziyareti provokatif bir harekettir” ifadesi kullanıldı.

Açıklamada, Rum Lider Nikos Hristodulidis de uyarılarak, konuğu Hergoz’un Filistin halkını yok etmeye çalışan, komşu devletleri işgal etmeye yönelik saldırılarını sürdüren, her türlü hukuk ve ahlak kavramını ayaklar altına alan ve Birleşmiş Milletler kurumlarına saldıran bir savaş makinesinin lideri olduğuna dikkat çekildi.

Bilim insanları, ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) James Webb Uzay Teleskobu (JWST) verilerini inceleyerek “kozmik öğle vakti” de denen ve çok sayıda yıldızın oluştuğu döneme ait 44 yeni yıldız keşfetti.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezinden Fengwu Sun liderliğindeki bilim insanları, Dünya’ya 6,5 milyar yıl uzaklıktaki “Dragon Arc” adı verilen bir galaksinin, evrenin yarı yaşında olduğu döneme ait görüntülerini inceledi.

Sun, “Bu heyecan verici bir buluştu çünkü bu kadar uzaktaki böylesine çok yıldızı ilk kez görebildik.” dedi.

Araştırmacılar, uzak galaksideki 44 yeni yıldızı, JWST’nin hassas kameralarıyla gök cisimlerinin “kütle çekimsel mercekleme” etkisinden faydalanarak tespit etti.

Büyük kütleli gökcisimlerinin yoğun kütle çekim alanlarının tetiklediği doğal bir büyütme etkisi olan “kütle çekimsel mercekleme”, gök cisimlerinin arkasında kalan yıldızların ve galaksilerin görüntülenmesini sağlıyor.

Bu sayede, uzaktaki yıldızların ışıkları yüzlerce hatta binlerce defa büyüyerek JWST gibi hassas teleskoplar tarafından tespit edilebiliyor.

– Keşif bugüne kadar en fazla sayıdaki yıldız tespiti

Araştırma, evrenin derinliklerinde bugüne kadar bulunan en fazla sayıdaki yıldızın keşfiyle başlı başına bir rekor kırdı.

Öte yandan BBC’nin haberine göre, araştırmaya katılan Durham Üniversitesinden bilim insanları, söz konusu 44 yeni yıldızın, 4 milyar ışık yılı uzaklıktaki “Abell 370” adı verilen bir gökada kümesinin arkasında bulunan “Dragon Arc” galaksisine ait olduğunu kaydetti.

– Tespit edilen yıldızlar arasında “kırmızı süper devler” var

Durham Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mathilde Jauzac, “kozmik öğle vaktinin” evrendeki yıldız oluşumlarının en fazla olduğu zaman dilimi olduğunu ancak bu gök cisimlerini gözlemlemenin zor olduğunu belirtti.

Jauzac, “Dragon Arc’ta tespit ettiğimiz bu çok özel yıldız türü, “kırmızı süper dev” olarak adlandırılıyor ve gözlemlenmeleri çok zor. Bunların çevresinde çok fazla toz bulunuyor ve bu toz onları standart aletler için görünmez kılıyor.” ifadesini kullandı.

Araştırma, Nature Astronomy dergisinde yayımlandı.