Connect with us
Örnek Resim Örnek Resim

Teknoloji

Bilim-2 gemisi, Marmara’daki çalışmalarına ağustosta devam edecek

Marmara Denizi’ndeki seferin ilk ayağını bitiren ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsünde görevli bilim insanları, ağustos ayında çalışmalarına kaldığı yerden devam edecek.

Published

on

ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Mustafa Yücel, Bilim-2 gemisi ile Marmara Denizi Bütünleşik Modelleme Sistemi (MARMOD) Projesi kapsamında planlanan Marmara ve Karadeniz seferlerinin olduğunu söyledi.

Yücel, müsilajın açtığı hasarın ciddileşmesi üzerine bu seferleri erkene aldıklarını, haziran ayı başından itibaren Marmara’da çalışmalarını sürdürdüklerini belirtti.

“Müsilaj ve onun yarattığı durumun nasıl değişikliğe yol açtığını izleme şansımız oldu”

Seferlerin ilk ayağını 7 Temmuz itibariyle bitirerek, Mersin’deki ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü’ne döndüklerini anlatan Doç. Dr. Yücel, “Kimi noktalarda günbegün müsilaj ve onun yarattığı durumun nasıl değişikliğe yol açtığını izleme şansımız oldu. Özellikle haziran ve temmuz başında Marmara ekosistemi nasıldı ve müsilaj patlamasının evrimiyle nasıl bir hale geldi? Bunu çok net artık görebiliyoruz.” dedi.

Doç. Dr. Yücel, verilerin önemli bir bölümünü analiz ettiklerini, çeşitli su ve zemin örnekleri aldıklarını kaydetti.

Çoğunlukla müsilaj örneği aldıklarına dikkati çeken Yücel, “Müsilaj, haziran ayının başından ortasına doğru, yüzeyde pek görülmemeye başlamıştı. Müsilajı daha çok denizin içinde ilk 30 metrede tespit etmeye başlamıştık. Özellikle denizin içinden de topladığımız müsilaj örneklerinin analizi hala sürüyor.” diye konuştu.

40 günde 234 oşinografi istasyonunda çalışıldı

Doç. Dr. Yücel, farklı konumlarda 120’ye yakın gözlem istasyonlarının bulunduğunu, 40 günlük sefer boyunca birçok konumda tekrarlı olarak 234 oşinografi istasyonunda çalıştıklarını ifade etti.

Geminin arkasına yerleştirdikleri deniz içi tarayıcı cihazının 500 kilometrelik hatta kesitler alarak müsilajın fotoğrafını çektiğini anlatan Doç. Dr. Yücel, çalışmanın ana hususlarını ise şöyle paylaştı:

“Şunu net olarak söyleyebiliriz. Marmara Denizi yıllardır giderek ısınan ve oksijenini kaybeden bir yapıda. Azot ve fosfor bileşikliği olarak çok zengin. Bu, yıllardır böyle ama son 10 yıl bu daha da artmış durumda. Bizim ilk bulgularımız özellikle Marmara’da azot ve fosfor seviyelerinin aslında var olan trendi yansıttığı yönünde. Önceki yıllara göre ne çok fazla artış ne de çok fazla azalış söz konusu. Marmara, hala o yavaş yavaş denizin içinde azot ve fosfor birikmesini koruyor maalesef. Azot ve fosfor, Marmara’da çok yüklü.

Zaten müsilaja sebep olan birinci şey, ortamdaki azot ve fosfor gibi besi elementlerinin fazlasıyla olmasıdır. Bunun üzerine sıcaklık artışı, denizin durağan olması gibi faktörler de var ama asıl sorun, Marmara’da müsilajın beslenebileceği çok fazla besin olması. Bu zaten böyleydi, bu yıl da böyle olduğunu bulduk. Bunun üzerine çok çok güçlü bir girdi gelmiş diye de bir bulguya ulaşmadık. Bunu da net olarak söyleyebiliriz.”

Oksijen ilk 30 metreden sonra çok az seviyelere düştü

Yücel, Marmara’da oksijenin ilk 30 metreden sonra çok az seviyelere düştüğünü, doğuya yaklaşıldığında bu durumun giderek akut haline geldiğini belirtti.

Denizi, bu yıl da böyle bulduklarını dile getiren Yücel, “Özellikle daha içerilere girdiğinizde İzmit Körfezi, Gemlik Körfezi gibi yerlerde oksijen azlığı tamamen yüzey altı tabakaları, sıfır altı düzeye iniyor. Orada kalıyor. Bu, geçtiğimiz yaz aylarında da böyleydi. Marmara’nın son dönemdeki tipik karakteri oldu bu.” değerlendirmesini yaptı.

1210 metrede müsilaja rastlanmadı

Yücel, “Çınarcık baseni” adı verilen 1210 metredeki, Doğu Marmara’nın derin yerlerine hala çok az miktarda oksijen girdiğini tespit ettiklerini, bunun sisteme çok az da olsa biraz nefes verdiğini bildirdi.

Bu faktörün sistemin daha da kötüleşmesine ve bozulmasına şimdilik engel olduğuna dikkati çeken Yücel, “Marmara bu anlamda aslında hala koma durumunu sürdürüyor ama henüz de kaybetmiş değiliz. Kirlilik azaltma tedbirleri uygulandığı takdirde buradan geri dönüş tabi ki mümkün olacak.” ifadelerini kullandı.

Azot, fosfor ve oksijen sonuçlarına ellerindeki özel örnekleyicilerle ulaştıklarını belirten Yücel, su örneklerinin yanı sıra özellikle müsilajın üst tabakasındaki yoğunluğunu anlamak için ağlar attıklarını, ilk 30 metreden çekilenlerin müsilajla dolu olduğunu ve o ağları tıkadığını daha önce de belirttiklerini kaydetti.

Derin sularda görülmeyen müsilajın, tabana çöküp çökmediğinin bir sorun olarak karşılarına çıktığının altını çizen Yücel, “Haziran ayının 2. yarısı daha çok buna odaklandık. Özellikle 30-40 metre ve daha derin yerlerden ahtapot ile alınan çöker örneklerinde müsilaja rastlamadık. Bunu çok net söyleyebiliriz. Çınarçık Çukuru’nun en derin yeri olan 1210 metreden de farklı yerlerden de 2 kez örnek aldık, onların yüzeyinde de bir müsilaja rastlanmadı. Doğu Marmara’da hidrojen sülfür olduğu yönünde bir bulguya ulaşmadık. Hidrojen sülfür birikimi özellikle Marmara’nın derin sularında yok. Başlamamış durumunda. Bunu da bulgularımız arasında sayabiliriz.” diye konuştu.

Müsilaj ilk 10-25 metre arasında yoğun

Yaptıkları çalışmalarda müsilajın karanlık denizin içine çökmesi halinde etkisinin nasıl olacağını da incelediklerini aktaran Doç. Dr. Yücel, bu deneyin müsilajın ilk etkisinin oksijen tüketmek olacağını gösterdiğini söyledi.

Yücel, derin ve karanlık sulara müsilaj çökme ihtimaline de baktıklarına değinerek, “Şunu net olarak söyleyebiliriz: Müsilaj özellikle 10 metreden sonra başlıyor, ilk 10 metre temiz. 10-25 metre arasında yoğun, 30 metreden sonra müsilaj kalmıyor. Temmuz başındaki sonuçlara göre müsilaj, homojen bir şekilde Marmara’nın her yerine dağılmış. Temmuz ayı başında haziran ayına göre daha da yayılmış olduğunu bulduk.” dedi.

Oksijen üretimini durduran müsilajın, bakteriyel bozulmaya başlayacağını, bunun da ilk etkisinin oksijen tüketimi olacağını belirten Doç. Dr. Yücel, “Bozulan bakteriyel, ilk 30 metrede olursa bunun tüketilen oksijenin de yerine konulabilecek bir oksijen olduğunu düşünüyoruz. Dolayısıyla müsilajın derin suya inmemesi bu açıdan Marmara için şans olarak görünüyor.” değerlendirmesini yaptı.

Müsilajın yapısını araştırmaya devam ettiklerini dile getiren Yücel, gelen ilk sonuçları da aktardı.

Yücel, “Marmara 2021 müsilajında, 2007’de Adriyatik ve 2007-2008’de Marmara Denizi’nde görülen müsilaj yapılarıyla benzer organik yapılar var. Bu da şunu gösteriyor: O biyolojik patlamaya neden olan türler, bu yıl Marmara’da aktif hale gelmiş. Daha önce yaşanmış bir problemin aslında Marmara’da tekrar yaşandığını bize gösteriyor.” diye konuştu.

Bilim-2 Gemisi’nin Marmara Denizi’ndeki bilimsel çalışmalarına ağustosta devam edeceğini, denizin durumunu 3 ayda bir incelemeyi sürdüreceklerini kaydeden Yücel, oşinografik seferlerin Marmara’da önümüzdeki 1-1,5 yıl daha devam edeceğini bildirdi.

Yücel, bilimden yararlanarak Marmara’yı iyileştirme ve sağlığına kavuşturma çalışmalarına devam edileceğini, yapay zekayı da kullanarak müsilaj tahmin çalışması yapacaklarını, tarihsel verileri bir araya getirerek detaylı istatistik çalışmaları ortaya koyacaklarını anlattı.

Marmara’nın dijital ikizi çıkarılıyor

Bu çalışmalarla “Müsilajı öngörebilen bir sistem geliştirilebilir mi?” sorusuna yanıt arayacaklarını ifade eden Yücel, şöyle devam etti:

“Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ODTÜ koordinasyonunda yürüttüğü MARMOD Projesi kapsamında Marmara’nın dijital ikizi çalışması devam ediyor. Dijital ikiz nedir? Marmara’daki mevcut veriyi görselleştirecek, yüksek çözünürlüklü kompleks matematiksel bir model oluşturuyoruz. Fizik, kimya ve biyolojiyi de içeren bir ekosistem modeli oluşturuyoruz. Bu modelin simülasyonlarıyla ilgili kullanıcının yapabileceği bir şey dijital ikiz. Dijital ikiz ne işe yarayacak? Özellikle Marmara Denizi Koruma Eylem Planı’nı uygulayıcı kurumlar, belediyeler ya da yöneticilerimiz alacakları tedbirlerin sonuçlarını görebilecek. Yöneticiler, hangi kararın Marmara’yı nasıl etkileyeceğini test edebilecek.”

Doç. Dr. Yücel, bu yaz biyolojik patlamanın etkisini yitireceğini düşündüklerini ifade ederek, “Bu yaz içerisinde veya sonbaharda yeni bir müsilaj patlaması beklemiyoruz ama doğa tabi ki, tahmin edilmesi güç.” şeklinde konuştu.

 

TRT

Devamını Oku
Yorum Yapabilirsiniz

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Teknoloji

Teknoparklar uzaktan çalışmaya devam edebilecek

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, “Ar-Ge tasarım merkezleri ile teknoparklarda çalışan personel, Sayın Cumhurbaşkanımızın kararıyla 2022 sonuna kadar yüzde 50 uzaktan çalışmaya devam edebilecek” açıklamasını yaptı.

Published

on

By

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Bilişim Vadisi’nde düzenlenen Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM) İnovasyonda Kadın 6. Girişimcilik Kampı Ödül Töreni’nde konuşma yaptı.

Varank, teknolojik olanaklar sayesinde kadınlar ile erkekler arasındaki fırsat eşitliği uçurumunun giderek daraldığına işaret ederek, emek ve kas yoğunluğu işlerden, akıl ve düşünce yoğunluğuna sahip işlere geçtiklerini anlattı.

Dijitalleşme sayesinde mekan ve zamana olan bağımlılığın ortadan kalktığını vurgulayan Varank, tüm bunların kadın ve erkeği başlangıç çizgisinde aynı noktaya getirdiğini söyledi.

Kadınların iş hayatına katılım oranını artırmak hedefleniyor

Sürdürülebilir bir kalkınma için kadınların iş hayatına katılımı konusunda çok daha net adımlar atılması gerektiğini aktaran Bakan Varank, 2023 hedeflerinden bir tanesinin de kadınların iş hayatına katılım oranını yüzde 41’e çıkarmak olduğunu ifade etti.

Bu hedefin sadece kadın istihdamını artırmak olarak yorumlanmaması gerektiğine işaret eden Varank, şunları söyledi:

“Biz aslında kadınların karar mekanizmalarında, kilit pozisyonlarda daha fazla yer almalarını hedefliyoruz. Bunun için de ulaşabileceğimiz kadar çok kadın girişimcinin hayaline ortak olmak istiyoruz. Bakınız, kadın girişimciler yalnızca 2020 yılında 43 milyon dolar girişim sermayesi yatırımı alarak 2019’daki tutarı 7’ye katlamayı başardılar. Girişimcilik sektöründe görece az görünen varlıklarına rağmen önemli başarılar elde ettiler. Bu da gösteriyor ki bugün kadınların her alanda aktif olmadığı bir Türkiye geleceği hayal edilemez. Bu sebeple kadınların sosyoekonomik hayata katılımları önündeki engelleri kaldırabilmek için çözümler üretiyor, stratejiler belirliyoruz. Bakanlığımız tarafından çalışmaları sürdürülen ‘Ulusal Teknoloji Girişimciliği Stratejisi’nde bu konuya özellikle eğiliyoruz. Hazırlıkları süren strateji ile ‘Kadın Girişimciliği İnisiyatifi’ adını verdiğimiz bir yapı oluşturmayı planlıyoruz. Bu sayede kadınlar tarafından kurulan teknoloji girişimlerinin sürdürülebilir firmalara dönüşmesinin önündeki engellere odaklanacağız ve bu engelleri giderecek düzenlemeleri hayata geçireceğiz.”

“Kadın girişimcilere sağladığımız destek tutarı 1,3 milyar lirayı aştı”

Bakan Varank, KOSGEB ile kadın girişimcilerin hep yanında olduklarını belirterek, 2019’da tespit edilen ihtiyaçlar çerçevesinde Yeni Girişimci Desteği uygulamasını güncellediklerini dile getirdi.

Geleneksel Girişimci ve İleri Girişimci Programları ile girişimcilerin potansiyellerini en iyi şekilde kullanabilmeleri için teşvikleri artırdıklarını anlatan Varank, “2012’den bugüne kadın girişimcilere sağladığımız destek tutarı 1,3 milyar lirayı aştı. Yine KOSGEB tarafından 1 milyona yakın kişiye verilen girişimcilik eğitimlerinin yarısını kadınlar oluşturduğu için büyük mutluluk içerisindeyiz. Sadece KOSGEB üzerinden değil, Kalkınma Ajanslarımız da kadın girişimciliğinin geliştirilmesine yönelik projelere şimdiye kadar 101 milyon lira destek sağladı” sözlerini kullandı.

Teknoparklarda 20 bine yakın kadın personel istihdam ediliyor

Bakan Varank, teknoparkların, kadın istihdamının gelişmesine de önemli imkanlar sunduğunu vurgulayarak, şunları söyledi:

“Bugün teknoparklarda 20 bine yakın kadın personel istihdam ediliyor. Bunların büyük çoğunluğu Ar-Ge personeli. Tabii ben yeri gelmişken sektörün beklediği önemli bir müjdeyi buradan duyurmak istiyorum; biliyorsunuz, özellikle yeni tip koronavirüs salgını sonrası, tüm dünyada çalışma yöntemleri hızla değişti. Hem pandeminin zorunlu kıldığı mesafe hem de dijital teknolojilerin hızla gelişmesi, uzaktan çalışma süreçlerini hızlandırdı. Teknoloji ağırlıklı firmalarda bu ihtiyaç ve değişim çok daha fazla ön plana çıktı.

Pandeminin ilk gününden itibaren Bakanlık olarak bu konuda çok hızlı aksiyon aldık. Çalışanların sağlığını korumak, aynı zamanda firmalarımızın Ar-Ge süreçlerine devam edebilmeleri için uzaktan çalışmanın önünü açan düzenlemeleri hayata geçirdik. Bu düzenlemelerin süresi bu ay bitiyordu. Sektörden bu düzenlemelerin sürmesi yönünde yoğun talepler geldi. Sayın Cumhurbaşkanımız hem bu talepleri hem de dünyanın bu alandaki gidişatını göz önünde bulundurup önemli karar aldı. Ar-Ge tasarım merkezleri ile teknoparklarda çalışan personeller, Sayın Cumhurbaşkanımızın kararıyla 2022 sonuna kadar yüzde 50 uzaktan çalışmaya devam edebilecekler. Uzaktan çalıştıkları süreler, teşvik ve muafiyetler kapsamında değerlendirilecek. Bu düzenlemenin tüm sektöre hayırlı uğurlu olmasını temenni ediyorum. Ve gelelim bugün bizleri bir araya getiren KADEM, TÜBİTAK Marmara Teknokent, KOSGEB, Bilişim Vadisi, TOBB ETÜ ve TUBİTAK TÜSSİDE’nin paydaşları arasında yer aldığı İnovasyonda Kadın projemize… Gördüğünüz üzere Bakanlığımıza bağlı 4 ayrı kurumla bu işe destek veriyoruz çünkü bu işi önemsiyoruz ve lafla değil, icraatla konuşmayı seviyoruz.”

Teknoparklar uzaktan çalışmaya devam edebilecek

Teknoparklar uzaktan çalışmaya devam edebilecek

TRT

Devamını Oku

Teknoloji

Güvenlik güçleri Algan ile engel tanımayacak

Türk savunma sanayii bünyesinde hayata geçirilen iş birliğiyle güvenlik güçlerinin ihtiyaçları için geliştirilen silahlı amfibi 8×8 araç Algan, hareket kabiliyetiyle her koşulda görev yapabilecek.

Published

on

By

Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi (MKE A.Ş.) alt yüklenicilerle yaptığı çeşitli iş birlikleriyle yürüttüğü Ar-Ge çalışmalarından biri de silahlı amfibi 8×8 araç Algan oldu.

MKE A.Ş, Algan’ı ilk kez 15’inci Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı’nda (IDEF 2021) sergiledi.

Algan, çok yönlülüğü ve kapsamlı aksesuar olanaklarıyla hafif-orta kalibreli silah ve mühimmatların kullanımına imkan veriyor. Sahip olduğu hareket kabiliyetiyle her türlü savaş alanında görev yapabilecek nitelikteki Algan, ilave ekipmanlarla malzeme sevkiyatı, yaralı taşıma gibi amaçlarla da kullanılabilecek.

Algan, hemen hemen her türlü engebeli arazide, bataklıkta, su üzerinde, kum zeminde, karla kaplı arazilerde görev yapabiliyor.

Araç karada 6, suda 4 kişi taşıyabiliyor.

MKE silahlarıyla donatılacak

MKE AŞ Genel Müdür Yardımcısı Fatih Aycan, bu tip araçların birçok ordunun envanterinde bulunduğunu ancak henüz Türkiye’de kullanılmadığını söyledi.

Aracı, bu yönde ihtiyaç olabileceği öngörüsüyle geliştirdiklerini ifade eden Aycan, şu bilgileri verdi:

“8X8 aracımız saatte 40 kilometre hıza kadar çıkıyor. Her türlü arazi koşulunda kullanılabilecek özellikler taşıyor. Bir diğer özelliği amfibi olması. Suda da saatte 4 kilometre hızda gidebilecek şekilde tasarlandı. Şu an üzerinde benzinli bir motor var, sonraki versiyonunda elektrikli veya hibrit olarak da tasarlanacak. Silah sistemlerine geldiğimizde, 2 farklı silah grubu var. Bunlar değiştirilebilir olmakla birlikte üzerinde kendi ürettiğimiz 40 milimetre bomba atar silahımız bulunuyor.

Sağ tarafından ise 7,62 milimetre PMT dediğimiz silahımız var. Araç ihtiyaca binaen farklı silah gruplarıyla donatılabilir şekilde tasarlandı. Bunun dışında arkasına treyler takılarak mühimmat taşıma veya herhangi bir revir ihtiyacında ilk yardım müdahalesi yapabilecek şekilde versiyonları da var. Aynı zamanda personel taşıyıcı olarak da kullanılabilecek farklı alternatiflerimiz mevcut.”

İleride otonom hale gelebilir

Fatih Aycan, IDEF 2021’de sergiledikleri aracın silahlı versiyonunun, güvenlik güçlerinin görüş, öneri ve talepleri doğrultusunda geliştirileceğini bildirdi.

Araca ilişkin atışlı testlere fuar sonrasında başlanacağını belirten Aycan, “Silahsız testleri yapıldı, silahlı testlere başlayacağız. Sonra da envantere girmeye hazır hale gelecek. İleride otonom hale de getirilebilir.” dedi.

TRT

Devamını Oku

Teknoloji

Yangınla mücadele için İHA ordusu

Türk savunma sanayii bünyesinde geliştirilen insansız hava araçlarıyla farklı donanımlara sahip bir yangın söndürme filosu oluşturulması amaçlanıyor.

Published

on

By

ASELSAN ve Altınay ortaklığı DASAL Havacılık Teknolojileri, ürettiği farklı insansız hava araçlarını kullanarak bir yangınla mücadele konsepti geliştirdi. Bu kapsamda 3 ana platform üzerinden 10 farklı model İHA’nın kullanıldığı 3 kademeli bir strateji oluşturuldu.

İlk aşamada Yangın Tespit ve Gözlem İHA’sı yer alıyor. 2 farklı İHA çözümü, üzerlerinde yer alan özel termal kameralar sayesinde seçilecek yüksekliğe bağlı olarak 1 metrekare ve altındaki alevleri tespit ederek merkeze görüntü aktarabiliyor ve konum paylaşabiliyor.

Söndürme ve soğutma görevleri için 2 farklı model İHA

İkinci aşamada ise yayılmayı engelleyen, önleyici söndürme yapan 6 farklı İlk Müdahale İHA’sı yer alıyor. Bu İHA’lar, yangının tipi ve yerine göre yangın tüpü taşıma, tekli ve seri yangın bombası atışı, çoklu yangın bombası atışı, kablolu sıvı püskürtücü, katı kimyevi toz ya da söndürücü gaz içerikli füze fırlatıcı ya da çok amaçlı kombo görevlerini yapabilecek şekilde tasarlandı.

Üçüncü aşamada ise yayılmayı engelleyici söndürme ve soğutma görevleri için 2 farklı model İHA kullanılması planlandı.

Bu İHA’lar ile özel ayarlı yangın bombası, klasik yangın bombası, içerikleri ihtiyaca göre değişebilecek füzeler gibi çeşitli önleyici malzemeler kullanılabilecek. Modüler yapıları sayesinde tek bir İHA birden fazla çeşitte ekipman taşıyabilecek şekilde tasarlandığından ekonomik olarak da avantaj elde edilecek.

Ayrıca yangına müdahalede belirtilen bu 3 aşama için özel tasarlanmış 10 farklı İHA haricinde malzeme destek, kargo ve arama kurtarma faaliyetleri için de 4 farklı model İHA kullanılacak.

45 dakika içinde 6 sorti

DASAL, bu konseptte söndürme ve soğutma görevlerinde kullanılmak üzere geliştirilen Yangın Bombalama İHA’sını 15’inci Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı’na sergiledi.

Yayılmayı engelleme ve ana söndürme desteği için geliştirilen Yangın Bombalama İHA’sı modüler olarak tasarlandığı için ihtiyaca göre 24 özel geliştirilmiş sensörlü ve şemsiye patlamalı yangın söndürme topu ve 32 yangın söndürme fişeği ya da özel yangın toplarından 36 adedi ile görev yapabiliyor.

Aracın 45 dakika içinde tek pil sistemiyle 5 kilometre uzaklığa 6 sorti yapabilmesi planlanıyor.

“İtfaiye erlerine ve diğer ana söndürme unsurlarına zaman kazandırıyor”

DASAL Satış, Pazarlama ve İş Geliştirme Direktörü Onur Güzelmeriç, İHA’larla oluşturulan yangınla mücadele konseptine ilişkin bilgi verdi.

Yangınla mücadele konseptini mayıs ayında tanıtmak için hazırlık yaptıklarını ancak IDEF’in ertelendiğini anlatan Güzelmeriç, konseptin gözlem ve takip, önleyici söndürme ve etkin söndürme olmak üzere 3 aşamadan oluştuğunu anlattı.

Yangın Bombalama İHA’sının Albatros platformu üzerinde tasarlandığını söyleen Güzelmeriç, araçta özel tasarlanmış 24 sensörlü yangın söndürme topu, sağda ve solda 16’şar adet olmak üzere 32 yangın söndürme fişeği ve bunları fırlatma sistemi yer aldığını anlattı.

“Dolayısıyla araç aynı anda birden fazla tarzda yayılmayı önleyici söndürmeye destek verebiliyor. Bombaların sensörlü olmasının avantajı şu: Bilinen yangın bombaları yangının merkezine geldiğinde yüksek sıcaklık dolayısıyla etkili olamayabiliyor. Biz, aracımızın zeminden yüksekliğini, ağaçların boyunu ve alevleri sensör ve kameralarımızla hesaplayıp, bombaları örneğin ağaç yükseklikleri 20 metre ise 23 metrede patlatıp şemsiye gibi söndürme sistemlerine benzer bir şekilde havayı boğabiliyoruz. Bu da 5 dakika kadar o bölgede soğutma ve yangını engelleme etkisi yaratıyor, bu da itfaiye erlerine ve diğer ana söndürme unsurlarına büyük zaman kazandırıyor. Bunu 5 dakika içerisinde bulunduğumuz yere göre tekrarlı şekilde yaptığımızda o bölgedeki söndürme ve soğutma çalışmasını gerçekleştirebiliriz.”

[Fotoğraf: AA]

“Araçlarımız saatte 100 kilometre hıza sahip”

Güzelmeriç, bunun dışında orta boy sınıfında 6 farklı yangın söndürme çözümü oluşturduklarını anlattı. Bunlar arasında 12 kilogram yangın söndürme tüpü taşıyandan 12’li yangın söndürme toplu taşıyan İHA’ya, toplu şekilde yangın söndürme bombası atandan seri şekilde atana çeşitli araçlar bulunduğunu dile getiren Güzelmeriç, kamera ve sensörlerle yangını, rüzgarı izleyip ona göre yangının tersi yönde ya da yangının çevresini saracak şekilde atışlar yapabildiklerini söyledi.

Tanker araçlar, itfaiye araçlarından su ya da yangın söndürücü alıp, paletli araçlarla yangın bölgesine giren, kablo ile enerjisini araçtan alan bir çözüm de oluşturduklarını anlatan Güzelmeriç, şunları söyledi:

“Ulaşılamayan bölgelere özel kara araçları üzerinde taşınmak ve bu araçların üzerinden 60-100 metre yükselerek, kule oluşturmak suretiyle, 5-6 tona kadar taşıma kapasitesi olan araçlardan bahsediyoruz. Aldığımız su ve diğer sıvı ile yangın söndürücülerle, yangınlara direkt müdahale etmek ya da ön tarafta bulunan ağaçların arkalarının soğutulmasını sağlamak, bu şekilde yangının genişlemesini engellemek için planladığımız ürünlerimiz var.

Yangın uçakları bile tonlarca su bırakıp yangını söndüremeyebiliyor. Biz yangın başladığı anda atik şekilde oraya gitme yeteneğine sahibiz. Bu araçlarımız saatte 100 kilometre hıza sahip. Üzerlerindeki yüklerle bir an evvel atış yapıp geri gelip tekrar yüklemelerle tekrar atış yapıp çok seri şekilde kısa mesafede belli bir operasyon yarı çapı içerisinde o bölgede etkin olup daha sonra başka bölgeye o etkinliği taşıyabiliriz. Bu şekilde itfaiye ekiplerine vakit kazandırabiliriz diye düşünüyoruz. İlk müdahaleyi planladık. ‘Yılanın başını küçükken ezeceksin’ derler, yangınla mücadele için aynısını düşünüyoruz. Bunun çok etkili olacağını, yangınların büyük oranda belli bir büyüklüğe varmadan engellenebileceğini hesaplıyoruz.”

Sahadaki tecrübeyle son şeklini alacak

Onur Güzelmeriç, bazı deneme uçuşları yaptıklarını ancak ürünlerin göreve hazır olması, son halini alması için yangınla mücadelede görev alan kurumlarla ortak çalışmaların sonuçlarını beklemek gerektiğini söyledi.

Tarım ve Orman Bakanlığından belediye itfaiyelerine, AFAD’dan bazı güvenlik birimlere saha tecrübesine ihtiyaçları olduğunu vurgulayan Güzelmeriç, şunları söyledi:

“Esas uzmanlık alanımız bu değil ama bu çalışmaları Ar-Ge ofisimizde yapmadık, sahaya gittik. Geçen yıl Çanakkale yangınında gözetleme görevi yaptık. Hatay yangınında bulunduk. Gerek kişisel olarak gerekse mühendis ve pilotlarımız, Balıkesir sahilinden Antalya’ya kadar hemen hemen bütün birlikleri ve birimleri ziyaret edip farklı ihtiyaçlarını dinledik. Nelere ihtiyaçları olduğunu öğrendim. Bazı yerlerde kıyı yangınlarını söndürmek için yangın söndürme tekneleri planladık. kablolu sistemlerle yangına müdahaleyi öngördük. Bunlara patent almayı planlıyoruz. Çalışmalarımız sadece mühendislik değil saha tecrübesinin yansıtılmasıyla oluştu.”

“Havadan bir lojistik köprüsü kurarak çok etkin olabilirler”

Destek faaliyetlerinin de yangınla mücadelede çok önemli bir faktör olduğuna işaret eden Güzelmeriç, şunları söyledi:

“Başımıza gelen en son faciada maalesef tecrübe ettik ki bazı dağlık bölgelerde ya da yangın alanına giden dar yolların söndürme faaliyetinde bulunan araçlar sebebiyle kapalı olmasından dolayı müdahale birimlerimize günlük ihtiyaçlarını sağlayacak su ve gıda malzemesini ulaştırmada güçlükler yaşandı. Bazı bölgelerde kayıp vatandaşlarımızın olma ihtimalinden dolayı o bölgeye havadan müdahalede çekinceler oluştu. İşte bu noktada IDEF fuarında da sergilediğimiz 3 farklı kargo modelimiz sırasıyla 150, 75 ve 15 kilogram yükleri saatte 100 kilometreye ulaşan hızlarla kritik noktalara hızlıca taşıyabilme yeteneğine sahip. Bu yüklerin muhteviyatı olarak su ve gıda haricinde, kritik söndürme ekipmanı, eldiven ve ayakkabı gibi basit ama operasyonun devamı için elzem olan malzemeleri de öngörebiliriz. İHA’larımız yangın bölgelerine en yakın ilçe ve kazalarda zaten oluşturulmuş olan ana malzeme depolama ve aktarma alanlarından yangın bölgesine ‘havadan bir lojistik köprüsü’ kurarak çok etkin olabilirler.”

TRT

Devamını Oku

Trending

Reklam