Connect with us
Örnek Resim Örnek Resim

Dünya

Dünyadaki yeni kömür kapasitesi son 20 yılın en düşüğünde

Published

on

Dünyada 2024’te devreye giren yeni kömür kapasitesi, son 20 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti, Çin ile Hindistan dışındaki geliştirilmekte olan kömür kapasitesi de azalma eğilimini 10’uncu yıla taşıdı.

Uluslararası sivil toplum kuruluşu Global Energy Monitor’ün, Küresel Kömürlü Santral Takipçisi Projesi kapsamında bu yıl 10’uncusunu hazırladığı “Yükseliş ve Çöküş” raporu yayımlandı. Rapor, dünyadaki neredeyse tüm kömürlü termik santralleri ve bu alandaki planları kapsıyor.

Rapora göre geçen yıl dünyada 44 gigavatlık yeni kömür santrali kapasitesi devreye alındı.

Bu, son 20 yılın en düşük seviyesi olarak öne çıkarken dünyada kömür kullanımının düşüş gösterdiğinin güçlü işareti olarak değerlendiriliyor. Dünyada geçen yıl devreye alınan 44 gigavatlık yeni kömür kapasitesine karşılık, 25,2 gigavatlık kurulu güçte termik santral kapandı. Böylece küresel kömür kapasitesi, 2024’te 18,8 gigavatla yıllık bazda yüzde 1’in altında artış gösterdi.

Geçen yıl devreye giren 44 gigavatlık yeni kömür kapasitesi, aynı zamanda 2004-2024 döneminde devreye alınan yıllık ortalama 72 gigavatlık kapasitenin de yaklaşık 30 gigavat altında kaldı.

Avrupa Birliği’nde (AB) devreden çıkarılan kömür santrali kapasitesinin 4 kat artması, geçen yıl devreye alınan toplam kömür kapasitesindeki artışın sınırlı kalmasında etkili oldu.

AB’de 2023’te 2,7 gigavatlık kömür santralleri devreden çıkarılırken bu miktar 2024’te 11 gigavata yükseldi. Almanya, kullanımına son verilen santral kapasitesinde 6,7 gigavatla başı çekti, Birleşik Krallık da son kömür santralini kapattı.

ABD’de geçen yıl emekli edilen kömür santrali kapasitesi 4,7 gigavatla 2015’ten beri en düşük seviyeye geriledi. ABD’de kalan kömür kapasitesinin yarısının 2035’e kadar kapatılmasının planlanmasına rağmen bazı enerji şirketleri bu planları geciktiriyor.

Çin ile Hindistan, dünyanın genelinden ayrışıyor
Dünyada Çin ile Hindistan dışındaki geliştirilmekte olan kömür kapasitesi de düşüş eğilimini 10’uncu yıla taşıdı. Geliştirilme aşamasındaki kapasite, 2015’teki 445 gigavat seviyesinden 2024’te 80 gigavata geriledi.

Öte yandan Çin, 2024’te rekor seviyede yeni kömür santrallerinin inşasına başladı. Kontrol altına alınmaması halinde bu yeni santrallerin, ülkenin 2025’te kömür tüketiminin zirveye ulaşmasının ardından düşüşe geçme taahhüdünü tehlikeye atma riski bulunuyor.

Hindistan da geçen yıl rekor seviyede yeni kömür santrali önerisinde bulundu. Hükümet, kömür kullanımını azaltma taahhüdünde bulunmasına rağmen bu planın ne zaman başlayacağına ilişkin net takvim belirlemedi.

Endonezya ile Malezya’nın kömürden çıkış taahhütleri, Filipinler’in kömür santrali izinlerini durdurma kararı ve Vietnam’daki adil dönüşüm planlarının geliştirilmesi gibi faktörlere bağlı olarak Güneydoğu Asya’da da yeni kömür projelerinin sayısı giderek azalıyor.

Güneydoğu Asya’da 2024’te yeni kömür santrali teklifinde bulunan tek ülke Endonezya olurken Latin Amerika’da ise kömür santrali önerileri büyük ölçüde azaldı. Brezilya ve Honduras’ta uzun süredir kömür santrali projeleri beklemedeyken Panama, 2026’ya kadar kömürden tamamen çıkma taahhüdünde bulundu.

Böylece geçen yıl yalnızda 8 ülke, yeni kömür santrali önerisi yaptı. Bu sayı, 2023’te 12 idi. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) üyesi 38 ülkede yeni kömür santrali önerileri 2015’teki 142 seviyesinden 5’e düştü.

Global Energy Monitor’ün Küresel Kömür Santrali Takipçisi Proje Yöneticisi Christine Shearer, rapora ilişkin değerlendirmesinde, geçen yıl devreye alınan kömür kapasitesindeki rekor düşüşe dikkati çekerek, “Geçen yıl temiz enerji dönüşümünün tam hızla ilerlemesine bağlı olarak kömürün gelecekte karşılaşacağı durumların habercisi oldu ancak özellikle dünyanın en zengin ülkelerinde kömür enerjisinin Paris Anlaşması’na uygun şekilde aşamalı kaldırılmasını sağlamak için hala çalışmak gerekiyor.” ifadelerini kullandı.

Türkiye, dünyadaki eğilimleri takip ediyor
Rapora göre, Türkiye ise 2010’dan bu yana 92 gigavatın üzerinde kömür santrali projesini iptal etti. Bu miktar, şu anda işletmede olan kömür santrali kapasitesinin neredeyse 5 katına denk geliyor.

Şu anda Türkiye’deki tek yeni santral projesi, Kahramanmaraş’taki Afşin-Elbistan A Termik Santrali’ne eklenmek istenen 688 megavatlık iki ünite olarak öne çıkıyor.

Avrupa İklim Eylem Ağı Türkiye İklim ve Enerji Politikaları Sorumlusu Elif Cansu İlhan, Türkiye’nin 2015’ten beri neredeyse tüm kömürlü termik santral projelerini iptal ederken yenilenebilir enerji kurulumlarını hızlandırarak dünyadaki eğilimleri takip ettiğini belirterek, “Raporda da gördüğümüz gibi kömür, tüm dünyada tedavülden kalkıyor. Türkiye’de kalan son termik santral projesi olan Afşin Elbistan A Santrali ek üniteleri de iptal edilir ve adil bir kömürden çıkış planı yapılırsa kömür bölgelerinin ve Türkiye’nin ekonomisi güçlenirken yurttaşlara insana yakışır, iklime uyumlu iş fırsatları sağlanabilir.” değerlendirmesinde bulundu.

Fosil Yakıtların Ötesi Kampanyacısı Duygu Kutluay da Türkiye’de elektrik ihtiyacının tamamının yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılandığı daha refah bir gelecek için başta kömür olmak üzere fosil yakıtlardan çıkmak gerektiği görüşünü dile getirdi.

Devamını Oku
Yorum Yapabilirsiniz

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Dünya

İspanya’da elektrik kesintisi nedeniyle OHAL ilan edildi

Published

on

By

İspanya ve Portekiz genelinde milyonlarca kişiyi etkileyen elektrik kesintileri yaşanıyor. İspanya İçişleri Bakanlığı, kesintilerin ardından olağanüstü hal ilan etti.

İspanya’nın başkenti Madrid’de trafik ışıklarının çalışmaması nedeniyle sıkışıklık oluşurken kentteki Barajas Havalimanı ile Barselona’daki El Prat Havalimanı’nda aksamalar yaşanıyor.

Madrid ve Barselona gibi büyük şehirlerde iletişim ve ulaşım ağları sekteye uğradı, internet hizmetleri aksadı.

İspanya’daki elektrik şebekesi operatörü Red Electrica Espanola (REE), X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, ülke genelinde elektrik kesintisi yaşandığını doğruladı. Açıklamada, konuya ilişkin çalışmaların sürdüğü aktarıldı.

İspanya’daki demir yolu firması Renfe de yerel saatle 12.30 sularında ülkedeki ulusal elektrik şebekesinde yaşanan kesinti nedeniyle tren seferlerinin duraksadığını açıkladı.

BBC’nin haberine göre, “Madrid Open” tenis turnuvası da kesintiler sebebiyle askıya alınarak gün içindeki maçlar iptal edildi.

Politico’nun haberine göre, ismi açıklanmayan İspanyol yetkili, “İspanya’daki durumun idare edilmesi için kriz komitesi kuruldu. Şu aşamada bu dev kesintinin sebebine ilişkin bir kaynak yok. Siber saldırı ihtimali göz ardı edilmiyor ve soruşturmalar sürüyor.” ifadelerini kullandı.

REE’nin X hesabından yapılan açıklamada, yeniden enerji tedariki için sürecin kademeli yürütüleceği, arzı sağlamak üzere çalışmalara devam edildiği vurgulandı.

İspanya’nın iki büyük elektrik şirketi Endesa ve Iberdrola kesintinin sebebini araştırıyor.

El Pais’in haberine göre İspanyol hükümeti, kesintilerle ilgili soruşturma başlattı, güvenlik güçlerinin Madrid sokaklarına konuşlandırıldığı aktarıldı.

İspanya Sağlık Bakanlığının X hesabından yapılan açıklamada da bölge yetkilileriyle iletişimde olunduğu ve elektrik kesintisinin kapsamının araştırıldığı duyuruldu.

Açıklamada, hastanelerin hizmet sağlamak için ek sistemlerinin bulunduğu bilgisi paylaşıldı.

Elektrik kesintisinin ardından İspanya’daki hastanelerde temel bakımın sağlanması amacıyla acil olmayan faaliyetler askıya alındı.

Kesintiye “voltajdaki dengesizlik” yol açmış olabilir

Portekiz yerel medyasında elektrik kesintilerinin ülke çapında yaşandığı bilgisi paylaşıldı.

Politico’nun haberine göre, Portekiz’deki elektrik operatörü E-Redes’ten yapılan açıklamada, enerji kesintisinin “Avrupa güç şebekesindeki problemden” kaynaklandığına işaret edildi.

Açıklamada, voltajdaki dengesizliğin kesintiye yol açmış olabileceği bildirildi.

Portekiz’in ulusal elektrik şirketi REN’den yapılan açıklamada, Fransa’nın güneybatısındaki Alaric Dağı’nda çıkan ve Perpignan ile doğu Narbonne kenti arasındaki yüksek gerilim hattına zarar veren yangının kesintinin nedenlerden olabileceği kaydedildi.

Portekiz’in başkenti Lizbon’dan gelen görüntülerde metro istasyonunun kapatılmış olması dikkati çekti.

Lizbon’da kartlı ödemelerin durması sonucu ATM’lerde kuyruklar oluştu. Bölge sakinleri, trenlerin çalışmadığını belirtti.

Lizbon kentindeki Humberto Delgado Havalimanı’nın da elektrik kesintisi nedeniyle uçuşlara kapatıldığı aktarıldı.

Portekiz hava yolu şirketi “TAP Airlines”, bir sonraki açıklamaya kadar havaalanlarına gidilmemesi için uyarıda bulundu.

Andorra ile İspanya sınırındaki Fransa’nın bazı bölgeleri de etkilendi
Andorra ile İspanya sınırındaki Fransa’nın bazı bölgelerindeki vatandaşlar da elektrik kesintisinden etkilendiklerini belirtti. Son bilgilere göre, Belçika’ya kadar başka kesintiler de bildirildi.

Fransız basınının İspanyol elektrik dağıtıcısı REE’den yapılan açıklamaya dayandırdığı haberlere göre, geniş çaplı enerji kesintisinden etkilenen bölgelerin arasında Fransa’nın güneyi de yer aldı.

REN’in açıklamalarına dayandırılan haberlerde ise Fransa’daki kesintinin İspanyol elektrik şebekesine bağlı olunan noktalarda gerçekleştiği aktarıldı.

Fransız elektrik dağıtım şirketi EDF’den kesintilere ilişkin henüz resmi açıklama yapılmadı.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonunun Baş Sözcüsü Paula Pinho, X hesabından yaptığı açıklamada Komisyonun, kesintinin nedenini saptayabilmek için İspanya ve Portekiz hükümetleri ile temas halinde olduğunu belirtti.

Pinho, sistemlerin tekrar çalışır hale gelmesi için gerekli protokollerin uygulamaya konulduğunu kaydetti.

Fransız elektrik iletim şebekesi (RTE), EFE’ye yaptığı açıklamada, Fransa’nın bazı bölgelerinde elektrik kesintisinin yaşandığını ancak hizmetin geri döndüğünü ifade etti.

“Sakinler bulundukları yerde kalsın” çağrısı
BBC’nin haberine göre Madrid Belediye Başkanı Jose Luis Martinez Almeida, sakinlere mümkün olduğunca bulundukları yerde kalmaları için çağrı yaptı.

Tüm yolları açık tutmak istediklerini dile getiren Almeida, bazı otoyol tünellerinin de kapatılmak zorunda kaldığını belirtti.

Almeida, sakinlerden yalnızca “gerçekten acil” durumlarda acil servisleri aramalarını istedi.

İspanya’daki elektrik şebekesi operatörü Red Electrica firması, “tarihte benzeri olmayan” bu durumun ardından, ülkede birçok bölgeye enerji sağlanmasının 6 ila 10 saati bulabileceğini açıkladı.

Portekiz Haber Ajansına (LUSA) göre Portekiz’in Bölgesel Uyumdan sorumlu Bakan Yardımcısı Manuel Castro Almeida, yaptığı açıklamada Portekiz’i etkileyen enerji kesintisinin siber saldırıdan kaynaklanabileceğini ve bunun İspanya, Fransa ve Almanya’yı da etkilediğini belirtti.

İspanya’da tren seferleri durduruldu

El Pais’in haberine göre, Madrid’deki bazı noktalarda sorunlar çıkması nedeniyle istasyonlara takviye kuvvet gelmesi talep edildi.

İspanya Demir Yolları, X üzerinden yaptığı açıklamada, tüm şirketlerin tren seferlerinin bir sonraki duyuruya kadar durdurulduğu ifade edildi.

Madrid Metrosundan yapılan açıklamada da kentteki tüm metro istasyonlarının kapatıldığı duyuruldu.

BBC’nin haberine göre Fransız elektrik iletim şebekesi (RTE), İspanya’nın enerji tedarikine yardımcı olunduğunu belirtti.

İspanya’nın bazı bölgelerinde elektrik sorunu çözülüyor

İspanya’daki elektrik şebekesi operatörü Red Electrica Espanola (REE), ülkenin bazı bölgelerindeki trafo merkezlerinde yaşanan sorunun çözüldüğünü duyurdu.

Açıklamada, elektrik sorununun mümkün olan en kısa sürede çözülmesi için çalışmalara devam edildiği aktaırldı.

İspanya’nın büyük elektrik şirketlerinden Endesa da Barselona şehrinin Maresme ve Garraf gibi bölgelerinde enerji sağlanmaya başlandığını kaydetti.

2006’da da Avrupa’da geniş çaplı elektrik kesintisi yaşanmıştı
4 Kasım 2006’da Fransa’dan başlayarak Almanya, Belçika, İtalya, İspanya ve Portekiz gibi ülkelerde büyük elektrik kesintileri yaşanmıştı.

15 milyondan fazla kişinin etkilendiği olayın yaşandığı ülkelerde ulaşım, sanayi ve günlük yaşamda ciddi aksaklıklar olmuş, elektrik yaklaşık 2 saat boyunca sağlanamamıştı.

Kesintiler nedeniyle havaalanlarında operasyonlar aksamış, trafik ışıkları çalışmamış ve elektrikli trenler durmuştu.

Avrupa Konseyinden yapılan açıklamada, elektrik kesintisinin sebepleri arasında güvenlik prosedürlerinin ve teknik araçların yetersizliği, diğer Avrupa iletim operatörlerinin bilgilendirilmemesi ve şebeke güvenilirliği ile işletilmesine yönelik yetersiz yatırımlar gösterilmişti.

Devamını Oku

Dünya

Letimbiotis: “Türkiye’nin limanları açmasına karşılık Türk iş adamlarına vize verilmesini önerdik”

Published

on

By

Rum Hükümet Sözcüsü Konstantinos Letimbiotis, Türkiye’nin limanlarını Güney Kıbrıs gemilerine açması karşılığında Türk işadamlarına AB vizesi verilmesi önerisini AB’ye yaptıklarını doğruladı.

Rum Sözcüs Letimbiotis, Rum Radyo Televizyon Kurumu RİK radyosuna bu sabah yaptığı açıklamada, Türkiye’nin limanlarını Güney Kıbrıs gemilerine açması karşılığında Türk iş adamlarına vize verilmesi şeklinde bir öneri yaptıklarını doğruladı.

Söz konusu önerinin, AB’nin Kıbrıs sorununa daha etkin müdahil olmasını sağlama çerçevesinde Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis’in çabaları çerçevesinde yapıldığını belirten Letimbiotis, Türkiye’nin limanlarını Güney Kıbrıs gemilerine açmasının ise Türkiye’nin bir yükümlülüğü olduğunu iddia etti.

Letimbiotis ayrıca, “AB-Türkiye çerçevesinin tam olarak güncellenmesi için çalıştıklarını, AB-Türkiye ilişkilerinin ilerlemesinin temelinde Türkiye’nin Kıbrıs’tan doğan yükümlülükleri ve uluslararası hukuka uyum sağlamasının olduğunu” da sözlerine ekledi.

Devamını Oku

Dünya

BM: “Bugün, Gazze’de insanlar hayatta kalamıyor”

Published

on

By

Birleşmiş Milletler (BM) İnsani İşler Koordinasyon Ofisi’nin (OCHA) işgal altındaki Filistin topraklarındaki kıdemli insani işler görevlisi Jonathan Whittall, Gazze’de gelecek günlerin kritik olacağını belirterek, “Bugün, Gazze’de insanlar hayatta kalamıyor.” dedi.

BM’nin “UN News” sitesindeki haberine göre, Whittall, Gazze’de gazetecilere mülakat verdi.

Whittall, “Gazze’de gelecek günler kritik olacak. Bugün, Gazze’de insanlar hayatta kalamıyor. Bombalar ve mermilerle öldürülmeyenler yavaşça ölüyor.” ifadelerini kullandı.

Gazze’de insani yardım kuruluşlarının, tedarik hatlarının yok olması nedeniyle sivillerin artan ihtiyaçları karşılayamadığını aktaran Whittall, hastanelerin yetersiz kaldığını, tıbbi malzemelerin de tükenmek üzere olduğunu kaydetti.

Whittall, yerinden edilen ailelerin barınacak yerinin kalmadığına dikkati çekerek, katı atıkların sokaklarda biriktiğini, temizlemek için malzeme olmadığını da belirtti.

Yakıt olmadan kurtarma çalışmalarının “imkansız olduğunu”, okulların yıkıldığını ya da kullanılamaz halde olduğunun altını çizen Whittall, “Gazze’de bugün hiçbir yer güvenli değil.” şeklinde konuştu.

– “Sınır tanımayan bir savaş” benzetmesi

“Siviller gibi insani yardım personeli, ilk yardım ekipleri ve gazeteciler de korunmalı ancak sınır tanımayan bir savaşta öldürülüyoruz.” diye konuşan Whittall, Gazze’deki durumun savaşa dahi benzemediğini vurguladı.

Whittall, “Gazze’deki insanlar bana bunun, gazeteciler tarafından her gün kayıt altına alınarak Filistinlilerin hayatının herkesin gözü önünde, apaçık kasıtlı olarak yok edilmesi gibi hissettirdiğini söylüyor.” ifadesini kullandı.

İnsani yardımın engellenmesinin silah olarak kullanıldığına dikkati çeken Whittall, “İnsani yardımdan yoksun bırakmak meşrulaştırılamaz ve bu asla silah olarak kullanılmamalı.” dedi.

Whittall, insani yardımların önündeki engellerin kaldırılması çağrısında bulundu.

– Gazze’de çocuklarda yetersiz beslenme oranı artıyor

OCHA’dan yapılan yazılı açıklamada, Gazze’nin kuzeyinde muayene edilen yaklaşık 1300 çocuğun 80’inde akut yetersiz beslenme görüldüğü kaydedilmişti.

Açıklamada, Gazze’de gıdanın ciddi oranda azaldığı, özellikle çocuklarda yetersiz beslenmenin hızlı artış gösterdiği vurgulanmıştı.

Devamını Oku

Trending

Reklam