Connect with us
Örnek Resim Örnek Resim

Dünya

Fransa ve İngiltere arasındaki balıkçılık krizi büyüyor

İngiltere’nin Fransız balıkçıların İngiliz sularında balıkçılık faaliyetlerinde bulunması için gerekli izinleri vermediği iddiasıyla gündeme gelen kriz büyüyor. İngiltere donanmasındaki gemilerin bölgeye gönderilmesiyle tansiyon daha da yükseldi.

Published

on

İngiltere ve Fransa arasındaki krizin temelinde Brexit sonrası İngiltere’nin deniz yetki alanlarında balıkçılık faaliyetlerinin nasıl yürütüleceğine ilişkin anlaşmazlıklar yatıyor. Balıkçılık, son 30 yılda ortaya çıkan teknolojik gelişmeler sayesinde gelişmiş ülkelerde önemli bir sektör haline geldi.

Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) paylaştığı 2018 verileri, deniz balıkçılığı sektörünün hacminin tüm zamanların en yüksek değeri olan yılda 84,4 milyon tona ulaştığını gösteriyor.

Aynı veriler, balıkçılık sektörünün dünya genelinde 164 milyar dolarlık bir ihracat değerine ulaştığını aktarıyor. Deniz balıkçılığının sahip olduğu ekonomik değer, dünyanın en büyük deniz ürünleri pazarı olan Avrupa Birliği (AB) açısından ayrıca önem arz ediyor.

 2018 ve 2019 verilerine göre, AB içerisinde yılda yaklaşık 4,1 milyon ton balık tutuluyor ve balıkçılık sektörü 163 bin insana istihdam sağlıyor. Bu nedenle balıkçılık, AB için önem arz ediyor ve çeşitli düzenlemelere konu oluyor.

Brexit öncesi durum: AB Ortak Balıkçılık Politikası

AB Ortak Pazar Politikası kapsamında 1970 yılında Ortak Balıkçılık Politikası’nın da ilk temelleri atıldı. Ortak Balıkçılık Politikası ile her üye ülkenin diğer ülkelerin balıkçılık kaynaklarına ve deniz alanlarına serbest erişimi de kabul edildi.

Buna göre her üye devlet, diğer devletlerin deniz yetki alanları içerisinde “göreceli dengeyi” sağlayacak şekilde belirli bir kota uyarınca balıkçılık faaliyetleri yürütebiliyor. 1973 yılında AB’ye üye olan İngiltere açısından sektörle ilgili bu hususlar önemli bir konu olarak gündeme geldi ve İngiltere, kara sularının serbest erişime açılması hususunda 10 yıllık bir istisnanın ardından üyeliği kabul etti.

Öte yandan aynı dönemde AB üyeliği gündemde olan Norveç, balıkçılıkta serbest erişim politikasına dair çekinceleri nedeniyle Birliğe katılmaktan vazgeçti. Bu yaşananlar AB özelinde balıkçılığın ne kadar önem arz ettiğini gösteriyor.

İngiltere ile Fransa arasında balıkçılıkla ilgili anlaşmazlıkların yaşanması deniz yetki alanları uyuşmazlıklarının yanı sıra coğrafi ve ekonomik nedenlere dayanıyor. İngiltere ile Fransa arasında, kanal boyunca devam eden deniz yetki alanlarının sınırları 1978 tarihli İngiltere-Fransa Kanal Tahkimi ile belirlendi. Bu davada Fransa anakarasına oldukça yakın ve İngiltere adasına ise görece uzak konumda olan Jersey ve Guernsey adalarına sınırlı bir etki alanı tanınarak, deniz yetki alanları belirlenmişti.

Mevcut durumda söz konusu adaların Fransa’nın deniz yetki alanını sınırlandırdığı ve deniz alanlarında İngiltere’nin daha avantajlı bir konumda olduğu görülüyor. Bu duruma ek olarak söz konusu adaların, yakınlıkları nedeniyle ekonomik ve sosyal olarak Fransa anakarasına bağımlı olduğu ve bu durumun söz konusu uyuşmazlıkta ileri sürülen bir tehdit unsuru olduğu da ayrıca not edilmeli.

Brexit antlaşması balıkçılıkla ilgili neler öngörüyor?

31 Ocak 2020 itibarıyla yürürlüğe giren “Brexit” anlaşmasıyla İngiltere AB üyeliğinden çıktı. Uzun tartışmalarla şekillenen anlaşmanın görüşmelerini sıklıkla durma noktasına getiren ve üzerinde en son anlaşılan, en çetrefilli konularından biri de balıkçılık hususunun nasıl düzenleneceği oldu.

 Zira süregelen Ortak Balıkçılık Politikası kapsamında üye ülkelerde, İngiliz sularında sürdürülen balıkçılığa bağlı bir sektör oluştu. Buna karşılık İngiliz balıkçıların da ürünlerinin büyük bir kısmını Birlik içerisindeki pazarlara sunduğu, ülkeler arasında karşılıklı ve birbirine bağımlı bir yapı mevcut.

Brexit anlaşmasının 5. başlığı balıkçılık konusuna ayrılmış ve 19 maddede bu husus düzenlenmiştir. Anlaşmaya göre taraflar BM Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne yapılan atıfla kendi deniz yetki alanlarına sağlanan egemenlik haklarına sahip olacaklar.

Buna göre İngiltere’nin 1978 tarihli Kanal Tahkimi ve 2013 tarihli Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) ilanı ile sınırları çizilen deniz yetki alanlarındaki balıkçılık faaliyetleri üzerinde, egemen devlet olarak yetkisi mevcut.

Fakat Brexit anlaşmasının 500, 501 ve 502. maddeleri belirli şartlar altında taraflara ait balıkçı gemilerinin diğer tarafın sularında faaliyet yürütmesine imkan tanıyor. Fransa ile İngiltere arasındaki uyuşmazlık da işte bu hükümler ile öngörülen, özellikle 502. maddedeki, Fransa’ya yakın adalar olan Guernsey ve Jersey adalarının yetki alanlarıyla ilgili tanınan deniz yetki alanlarına erişim şartlarına dayanıyor.

Söz konusu maddelere göre, bir taraf ilgili ada sularında diğer tarafın -1 Şubat 2017’de başlayan ve 31 Ocak 2020’de sona eren dönemde- söz konusu sularda balıkçılık faaliyeti yürüttüğünü ispat ettiği balıkçı gemilerine gerekli izinleri vermekle yükümlü. Bu doğrultuda Fransız balıkçıların İngiltere’nin ilgili otoritelerine yaptığı birçok başvuru bulunuyor.

Fakat İngiltere otoriteleri halihazırda bu başvuruların yalnızca küçük bir kısmını kabul etti. Diğer başvurular, balıkçı gemilerinin Brexit anlaşmasında ifade edildiği üzere ilgili tarih aralığında bölgede faaliyet gösterdiklerini ispat edemediğini ileri sürerek onaylanmadı. Fransa ise İngiltere’nin bu tutumunu, Brexit anlaşmasını uygulamama olarak değerlendiriyor ve çeşitli bahanelerle İngiltere’nin Fransız balıkçıların bölgedeki faaliyetlerini engellemeye çalıştığını iddia ediyor.

Brexit ile İngiltere ne kazandı, Fransa ne kaybetti?

İngiltere Brexit ile  kendi deniz yetki alanlarında münhasır bir yetkiye sahip olmayı, AB’nin Ortak Balıkçılık Politikası’nın “göreceli denge” kotası gibi bazı uygulamalarından kurtulmayı ve İngiliz balıkçıların artan kotası sayesinde 146 milyon avroya varan bir ekonomik kazanç elde etmeyi amaçlıyor. Zira Brexit sürecinde İngiltere makamlarının sıklıkla ileri sürdüğü üzere İngiliz sularından çıkarılan balık miktarının büyük kısmının İngiltere dışındaki üye ülkelere ait olduğu istatistiklerle sabit.

Fransa ise AB üyesi ülkelerin İngiltere deniz yetki alanlarından sağladığı ekonomik kazançlar içerisinden en fazla faydalanan üye ülke konumundaydı. Fransa, İngiliz deniz yetki alanlarından çıkarılan ürünlerin maddi değer anlamında yüzde 12’lik kısmından tek başına faydalanıyor.

Öte yandan Fransa, AB içerisindeki en büyük balıkçılık pazarlarından biri olduğundan, bu konu ülke açısından ayrıca önem arz ediyor. AB Ortak Balıkçılık Politikası’ndan oldukça avantajlı bir konum elde eden Fransa, Brexit ile bu avantajlarını kaybetmekten çekiniyor. Fransa bu noktada İngiltere’yi, anakarasına yakın adalara sağladığı enerji aktarımını kesmekle tehdit ediyor.

İngiltere ve Fransa arasındaki bu uyuşmazlığın nasıl çözüleceği konusunda cevabı yine Brexit anlaşmasındaki hükümler veriyor. Buna göre taraflar arasında balıkçılıkla ilgili yükümlülüklerin ihlal edildiği durumlarda tahkime gidilmesi gerekiyor. Böylece uyuşmazlığın bağımsız ve tarafsız hakemlerden müteşekkil bir tahkim yargılaması neticesinde çözüme kavuşması öngörülüyor.

Yargılama ile BM Deniz Hukuku Sözleşmesi’nin 62. maddesiyle uyumlu olarak Brexit’in, bir devletin başka bir devlete kendi deniz yetki alanında balıkçılık faaliyetleri izni vermesi halinde benzer bir yapı teşkil eden ilgili maddeleri tartışmaya açılacak.

Ayrıca Brexit’te, belirli bir tarihten önce bölgede yürütülen balıkçılık faaliyetlerine dayanarak verilmesi öngörülen faaliyet izninin özünde yer alan modus operandi ilkesinin nasıl yorumlanacağı, anlaşmazlığın çözümünde belirleyici olacak. Fakat bu noktaya gelinceye kadar tarafların karşılıklı tehditleri ve eylemleri ile ortaya koydukları tutumlar, uyuşmazlığın taraflar arasındaki tansiyonu artırarak bir süre daha devam edeceğinin ve sorunun bölgesel ölçekte bir krize dönüşebileceğinin işaretlerini veriyor.

TRT

Devamını Oku
Yorum Yapabilirsiniz

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Dünya

Türkiye ile Kazakistan arasında 20 anlaşma imzalandı

Published

on

By

TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev huzurunda, iki ülke arasında ortak anlaşmalar imzalandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Tokayev’in baş başa görüşmelerinin ve Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi 5. Toplantısı’na başkanlık etmelerinin ardından, iki ülke arasındaki ortak anlaşmalar imza altına alındı.

Bu kapsamda, “Türkiye-Kazakistan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Beşinci Toplantısı Kararı” ile “Türkiye-Kazakistan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Beşinci Toplantısı Ortak Bildirisi”, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev tarafından imzalandı.

“Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile NC Kazmunaygaz JSC Arasında İşbirliği Anlaşması”nı, TPAO Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Türkoğlu ve NC Kazmunaygas JSC Yönetim Kurulu Başkanı Askhat Khassenov imzaladı.

“Orta Koridor Demiryolu Güzergahı Üzerinden Yük Taşımacılığı için İş Birliği ve İş Geliştirme Anlaşması” TCDD Taşımacılık AŞ Genel Müdürü Ufuk Yalçın ile Pasifik Eurasia Lojistik Şirketi Yönetim Kurulu Başkan Vekili Erol Erkan ve Yönetim Kurulu Başkanı Talgat Aldybergenov tarafından imza altına alındı.

“Anadolu Ajansı (AA) ile Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İdaresi Cumhurbaşkanlığı Televizyon ve Radyo Kompleksi’nin Ekonomik Yönetim Hakkına Sahip Cumhuriyet Devlet Teşebbüsü (TRC) Arasında İş Birliği Anlaşması”nı, AA Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Serdar Karagöz ile TRC Direktörü Raushan Kazhibayeva imzaladı.

“Türkiye Cumhuriyeti Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Kazakistan Cumhuriyeti Mali Piyasa Düzenleme ve Geliştirme Ajansı Arasında Mutabakat Zaptı”na BDDK Başkanı Şahap Kavcıoğlu ve Kazakistan Cumhuriyeti Mali Piyasa Düzenleme ve Geliştirme Ajansı Başkanı Madina Abylkassymova tarafından imzalandı.

“Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Merkezi İletişim Servisi Arasında Medya ve Enformasyon Alanında İş Birliğine İlişkin Mutabakat Zaptı”nı Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Burhanettin Duran ile Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Merkezi İletişim Servisi Direktörü Askar Umarov imzaladı.

“Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanlığı Arasında Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı”na Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu ve Kazakistan Ulaştırma Bakanı Nurlan Sauranbayev tarafından imza altına alındı.

“Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Sanayi ve İnşaat Bakanlığı Arasında Serbest/Özel Ekonomik Bölgeler Alanında İşbirliğine İlişkin Niyet Beyanı”na, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Kazakistan Sanayi ve İnşaat Bakanı Yersayin Nagaspayev imza attı.

“Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Ticaret ve Entegrasyon Bakanlığı Arasında Ticari ve Ekonomik İlişkilerin Geliştirilmesine İlişkin Mutabakat Zaptı”nı, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Kazakistan Cumhuriyeti’nin Türkiye Cumhuriyeti nezdindeki Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçisi Yerkebulan Sapiyev imzaladı.

“Türkiye Cumhuriyeti Sanayi Ve Teknoloji Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Dijital Kalkınma, İnovasyon ve Havacılık Sanayii Bakanlığı Arasında Yapay Zeka, İnovasyon ve Uzay Faaliyetleri Alanlarında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı”na, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve Kazakistan Dijital Kalkınma, İnovasyon ve Havacılık-Uzay Sanayii Bakanı Jaslan Madiyev tarafından imza koyuldu.

“Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Bilim ve Teknoloji Alanında İşbirliği Uygulama Protokolü”ne, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile Kazakistan Eğitim Bakanı Gani Beisembayev imza attı.

“Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ile Kazakistan Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Tıbbi ve İlaç Kontrol Komitesi’nin ‘Ulusal İlaç ve Tıbbi Cihaz Uzmanlık Merkezi’ Ekonomik Yönetim Hakkına Sahip Cumhuriyet Devlet İşletmesi Arasında Mutabakat ve İşbirliği Zaptı”nı, Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu ile Kazakistan Cumhuriyeti’nin Türkiye Cumhuriyeti nezdindeki Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçisi Yerkebulan Sapiyev imzaladı.

“Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığına Bağlı Kuruluş Olan Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığına Bağlı Olan Salidat Kairbekova Sağlık Geliştirme Ulusal Araştırma Merkezi Arasında İş Birliği Mutabakat Zaptı”na, Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu ile Kazakistan Cumhuriyeti’nin Türkiye Cumhuriyeti nezdindeki Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçisi Yerkebulan Sapiyev imza attı.

Türkiye Maarif Vakfı ile İbray Altınsarin Milli Eğitim Akademisi arasında “Kazakistan Cumhuriyetinde Eğitim Faaliyetlerinin Başlatılmasına Dair Mutabakat Zaptı”na, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin ile Kazakistan Eğitim Bakanı Gani Beisembayev imza koydu.

“Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Enerji Bakanlığı Arasında Enerji Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı”nı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile Kazakistan Enerji Bakanı Yerlan Akkenzhenov imzaladı.

“Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Sanayi ve İnşaat Bakanlığı Arasında Madencilik Alanında İşbirliğinin Geliştirilmesine İlişkin Mutabakat Zaptı”na Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile Kazakistan Sanayi ve İnşaat Bakanı Yersayin Nagaspayev imza attı.

“Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Sanayi ve İnşaat Bakanlığı Arasında Şehircilik Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı”nı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ile Kazakistan Sanayi ve İnşaat Bakanı Yersayin Nagaspayev imzaladı.

“Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı ile Kazakistan Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı Arasında Adalet Alanında İş Birliği Mutabakat Zaptı”na, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ile Kazakistan Cumhuriyeti’nin Türkiye Cumhuriyeti nezdindeki Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçisi Yerkebulan Sapiyev tarafından imza atıldı.

“Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Lübnan’daki BM Geçici Gücü Misyonu (UNIFIL) Kapsamındaki İşbirliğine İlişkin Teknik Anlaşma”, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ile Kazakistan Başbakan Yardımcısı ve Milli Ekonomi Bakanı Serik Zhumangarin tarafından imzalandı.

Devamını Oku

Dünya

Pasifik Okyanusu’nda etkili olan Iona Kasırgası “Kategori 3” şiddetine ulaştı

Published

on

By

Pasifik Okyanusu’nda etkili olan Iona Kasırgası’nın, ABD’nin Hawaii eyaleti açıklarında “Kategori 3” şiddetine yükseldiği bildirildi.

ABD Ulusal Kasırga Merkezinden yapılan açıklamaya göre, Honolulu kentinin açığında bulunan ve “Kategori 3” şiddetine yükselen Iona Kasırgası, Pasifik Okyanusu’nda batı yönünde ilerliyor.

Hawaii için herhangi bir tehdit oluşturmadığı belirtilen kasırganın, yarından itibaren zayıflamaya başlaması öngörülüyor.

Kasırganın kıyıya vurması beklenmiyor.

Öte yandan, Yeni Zelanda’nın doğusunda oluşan büyük okyanus dalgasının 31 Temmuz’da Hawaii kıyılarına ulaşması bekleniyor. Uzmanlar, bu dalganın tropikal sistemlerle bağlantılı olmadığını kaydediyor.

Devamını Oku

Dünya

Rusya: Donetsk ve Zaporijya’da 2 yerleşim yeri kontrolümüze geçti

Published

on

By

Rusya Savunma Bakanlığı, Donetsk ve Zaporijya bölgelerinde 2 yerleşim biriminin kontrolünü ele geçirdiklerini bildirdi.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, Rusya Silahlı Kuvvetlerinin Ukrayna’daki faaliyetleri hakkında güncel bilgi verildi.

Rus güçlerinin Ukrayna cephesinde ilerlediği belirtilen açıklamada, “Merkez ve Doğu askeri gruplarına bağlı birlikler, Donetsk Halk Cumhuriyeti’nin Novoukrayinka, Zaporijya bölgesinde de Temirovka yerleşim yerlerini kurtardı.” ifadesi kullanıldı.

Açıklamada ayrıca, son 24 saatte Ukrayna’ya ait 236 insansız hava aracının (İHA) yok edildiği kaydedildi.

Rusya Savunma Bakanlığı, dün Donetsk bölgesinde Boykovka ve Belgiyka yerleşim yerlerini ele geçirdiklerini duyurmuştu.

Ukrayna’nın Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson bölgeleri, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 30 Eylül 2022’de imzaladığı kararnameyle yasa dışı ilhak edilmişti.

Devamını Oku

Trending

Reklam