Aralarında İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) ve Uluslararası Af Örgütü’nün de bulunduğu 160’ı aşkın uluslararası sivil toplum kuruluşu (STK) ve sendika, Avrupa Birliği’nden (AB), İsrail’in işgal ettiği Filistin topraklarındaki “yasa dışı yerleşimlerle” ticari faaliyetlerin yasaklanmasını talep etti.

Söz konusu kurumların, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’e gönderdiği mektupta, uluslararası hukuka uyulması ve Avrupa’nın Filistin topraklarını gasp eden İsraillilere verdiği desteğin sona erdirilmesi çağrısı yapıldı.

Uluslararası Adalet Divanı’nın (UAD) Temmuz 2024’te aldığı ve İsrail’in işgalini hukuka aykırı bulan kararına atıfta bulunulan mektupta, AB politikalarının halihazırda uluslararası yükümlülükleri ihlal ettiği ifade edildi.

Gasbedilmiş topraklarda üretilen malların, AB pazarına girişine izin verildiğine işaret edilen mektupta, AB’nin eylemlerini yasal taahhütleriyle uyumlu hale getirmesi ve insan hakları ihlalleriyle bağlantılı yerleşimlerle ticareti yasaklaması gerektiği belirtildi.

Mektupta, AB’nin defalarca söz konusu yerleşim yerlerini “yasa dışı” olarak nitelendirip kınadığı anımsatılarak, şu değerlendirmede bulunuldu:

“AB, bu yerleşimlerle ticaret yapmaya ve iş yapılmasına izin vermeye devam ederek yerleşimlerin sürdürülmesi ve genişletilmesiyle kaçınılmaz şekilde iç içe geçmiş olan ciddi insan hakları ve uluslararası hukuk ihlallerinin sürdürülmesine yardımcı olmaktadır.”

İşgal altındaki Batı Şeria’da 451 bin, Doğu Kudüs’te ise yaklaşık 230 bin İsrailli, Filistin topraklarını gasp ediyor.

Uluslararası hukuka göre, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’teki bu gasplar yasa dışı sayılıyor.

Brent petrolün varili, uluslararası piyasalarda 75,05 dolardan işlem görüyor

Dün 77,06 dolara kadar yükselen Brent petrolün varil fiyatı günü 75,64 dolar seviyesinde tamamladı. Brent petrolün varil fiyatı, bugün saat 09.26 itibarıyla kapanışa göre yüzde 0,8 azalarak 75,05 dolar oldu. Aynı saatte Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 71,65 dolardan alıcı buldu.

Petrol fiyatları, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ile Rusya’nın da dahil olduğu bazı petrol üreticilerinden oluşan OPEC+ toplantısının ardından aşağı yönlü hareketini sürdürüyor.

OPEC+ ülkeleri, dün gerçekleştirilen toplantının ardından grubun nisandan itibaren arzı aylık dilimler halinde günlük 120 bin varil artırma ve 2026’nın sonlarına kadar toplamda 2,1 milyon varili piyasaya geri getirme planında değişikliğe gitmedi.

Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, toplantı çerçevesinde Rus devlet kanalı Rossiya-24’e yaptığı açıklamada, ABD’nin OPEC grubuna yönelik petrol fiyatlarını düşürme çağrısını “kabul edilemez” bulduklarını belirterek, “Üretimde 1 Nisan’dan itibaren başlayacak kademeli artış takvimine göre, 2023’te kabul edilen gönüllü üretim kısıntısını 1,5 yıl boyunca azaltacağız.” ifadelerini kullandı.

Grubun ilerleyen dönemde petrol üretimini azaltacağına ilişkin beklentiler, piyasa oyuncularının arz endişelerini hafifleterek fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskı oluştururken, ABD Başkanı Donald Trump’ın ham petrol fiyatlarının düşürülmesi çağrılarına rağmen grubun mevcut petrol üretim planlarında herhangi bir değişiklik yapmaması, fiyatların daha fazla düşmesinin önüne geçiyor.

Ayrıca, Trump’ın ülkenin en büyük ham petrol sağlayıcıları konumunda bulunan ülkelere yönelik ek gümrük vergisi uygulama kararı, fiyatlar üzerinde etkili olmaya devam ediyor.

Trump, 1 Şubat’ta imzaladığı kararnameyle Kanada ve Meksika’dan yapılan ithalata yüzde 25, Çin’den yapılan ithalata ise yüzde 10 ek gümrük vergisi getirme kararı aldığını açıklamıştı. Kanada’dan ithal edilen enerji kaynaklarına ise yüzde 10’luk tarife belirlenirken, tarifelerin 4 Şubat ABD yerel saatiyle gece yarısından sonra yürürlüğe gireceği bildirilmişti.

Ancak Trump, dün Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından, Meksika’nın sınır güvenliğini artırması karşılığında bu ülkeye getirilen yüzde 25’lik gümrük vergisini 1 ay durdurduğunu açıkladı.

Bunun yanı sıra Trump, Kanada Başbakanı Justin Trudeau ile konuşmasının ardından hafta sonu Kanada’ya yönelik açıkladığı gümrük vergilerinin 30 günlük bir süre için durdurulduğunu duyurdu.

Trump, Kanada’nın ABD’nin güvenli bir kuzey sınırına sahip olmasını sağlamayı ve ülkeye fentanil gibi ölümcül uyuşturucuların akışını sona erdirmeyi kabul ettiğini kaydetti.

Çin ile de muhtemelen 24 saat içinde görüşeceklerini dile getiren Trump, Çin’den yapılan ithalata getirilen yüzde 10’luk ek gümrük vergisinin ülkeyle anlaşma sağlanamaması halinde artabileceği uyarısında bulundu.

Söz konusu gelişmeler, kısa vadede küresel petrol arzında kesinti yaşanmayacağına yönelik beklentileri besleyerek, fiyatların aşağı yönlü hareketini destekledi.

Brent petrolde teknik olarak 77,77 doların direnç, 73,93 doların ise destek olarak izlenebileceği belirtiliyor.

Türkiye’nin kurucularından olduğu Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) üyesi ülkeler dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde Tahran’da toplandı.

Tahran’da düzenlenen EİT Dışişleri Bakan Yardımcıları Yüksek Düzeyli Komitesi Birinci toplantısında Türkiye, Azerbaycan, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Pakistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan’dan bakan yardımcıları ve temsilciler yer aldı.

EİT üyesi ülkeler arasında bölgesel işbirliğinin güçlendirilmesi ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine ilişkin istişarelerin yapıldığı toplantıya Türkiye’yi temsilen Dişişleri Bakanlığı Uluslararası Ekonomik İşler Genel Müdürü Büyükelçi Aylin Sekizkök başkanlığındaki heyet katıldı.

Toplantıya ilişkin AA muhabirine açıklama yapan Sekizkök, “Kurucusu olmaktan büyük onur duyduğumuz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nı yeni bir on yıla hazırlamak, teşkilat için gerekli reform ihtiyacını tespit etmek ve gerekli adımları atmak üzere kurulan bir teknik komisyon toplantısı yapıldı.” dedi.

EİT üyesi ülkelerin bölgesel işbirliğini güçlendirmeyi hedeflediklerini belirten Sekizkök, “Değişen ve son derece farklı sınamalarla karşı karşıya kaldığımız küresel ve bölgesel ekonomik düzende bu uluslararası bölgesel işbirliğini, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın önderliğinde en iyi şekilde realize edebilmek ve üye ülkelerin kalkınma amaçlarının yararına olacak şekilde teşkilatın etkin ve sağlam projeler geliştirmesine katkıda bulunmak için toplandık.” diye konuştu.

Sekizkök, bugünkü toplantının temel hedefinin EİT’yi uluslararası alanda daha etkin bir hale getirmek olduğuna dikkati çekerek, “Üye ülkeler ve sekreterlik kendi somut önerilerini ortaya koyacaklar. Türkiye olarak çok hazırlıklı geldik ve biz de kendi önerilerimizi ortaya koyacağız.” ifadelerini kullandı.

Türkiye, İran ve Pakistan tarafından 1985’te kurulan EİT, üye ülkelerin kalkınmalarına katkıda bulunmak, EİT bölgesi içindeki ticari engelleri kaldırmak, bölge içi ticareti geliştirmek, EİT bölgesinin küresel pazarlarla bütünleşmesini teşvik etmek ve üye ülkeler arasındaki kültürel ve tarihi bağları güçlendirmeyi hedefliyor.

EİT son olarak 3 Aralık 2024’te İran’ın Meşhed kentinde dışişleri bakanları düzeyinde toplanmıştı.