Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Beyaz Saray’da paraflanan barış anlaşmasının bölgeye barış getireceğini belirterek, “Ama Ermenistan’ın yapması gerekenler var. Ermenistan anayasasında Azerbaycan’a karşı toprak iddiaları nedeniyle bugün barış anlaşması imzalanmadı. Ermenistan anayasası değiştirildiğinde anlaşma istenilen zaman imzalanabilir.” dedi.

Aliyev, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, ABD Başkanı Donald Trump’ın ev sahipliğinde Beyaz Saray’da gerçekleşen 3’lü zirvenin ardından Azerbaycan basınına açıklamalarda bulundu.

2. Karabağ Savaşı sonrasında Ermenistan’a barış önerisinde bulunduklarını ve müzakerelerin başladığını bildiren Aliyev, anlaşma metni üzerine mutabakat sağlandığını belirtti.

Aliyev, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki mutabakatı “Güney Kafkasya için tarihi olay” şeklinde nitelendirerek, “Bugün Beyaz Saray’da paraflanan barış anlaşması bölgeye barış getirecektir ama Ermenistan’ın yapması gerekenler var. Ermenistan anayasasında Azerbaycan’a karşı toprak iddiaları nedeniyle bugün barış anlaşması imzalanmadı. Ermenistan anayasası değiştirildiğinde anlaşma istenilen zaman imzalanabilir.” diye konuştu.

Anlaşma metninin ABD Başkanının tanıklığı ile paraflanmasının önemini vurgulayan Aliyev, “Ermenistan tarafı, anayasadan Azerbaycan’a yönelik toprak iddialarının çıkarılacağını beyan ediyor. Aksi takdirde, bu her şeyden önce ABD’ye saygısızlık olacaktır. Anayasalarını ne zaman değiştirecekleri kendi iç işleridir. Buna karışamayız. Ancak ne kadar erken olursa o kadar iyi olur. Çünkü bence zaman kaybetmeye gerek yok. Madem ki Azerbaycan ve Ermenistan barış anlaşmasını parafladı, resmi şekilde imzalamaları da uzun sürmemeli.” dedi.

Aliyev, Azerbaycan’ın ana karası ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasında Ermenistan üzerinden ulaşım bağlantısının sağlanması yönünde elde edilen mutabakata da değinerek, “Azerbaycan’dan Azerbaycan’a (Nahçıvan) engelsiz bağlantı sağlanmalıdır. Demiryolunun yanı sıra buradan enerji hatları ve fiber optik hatlar da geçecektir. Yine diğer enerji altyapıları konusunda da ciddi şekilde düşünüyoruz. Azerbaycan’ın ve Hazar kıyısındaki komşularının enerji kaynaklarını buradan sevk etmek mümkün olacaktır.” bilgisini paylaştı.

İspanya’nın güneyindeki Endülüs bölgesinde bulunan tarihi Kurtuba Cami-Katedrali’nde çıkan yangın söndürüldü.

İspanyol basınına açıklama yapan Kurtuba Cami-Katedrali, Katedral Bölümü Sözcüsü Juan Jose Jimenez, dün yerel saatle 21.15’te çıkan yangının söndürüldüğünü bildirdi.

Jimenez, yangının Kurtuba Cami-Katedralinin doğusunda 16. ve 17. yüzyıllardan kalma şapellerle dolu olan bölümde, rutin olarak kullanılan temizlik makinesi ve sandalyelerin bulunduğu “Almanzor” adlı kısımda çıktığını söyledi.

Yangının çıkış nedeninin henüz bilinmediğini aktaran Jimenez, alevlerin çıkar çıkmaz tarihi Cami-Katedralin koruma planı kapsamında hemen üç itfaiye ekibinin müdahale ettiğini, kısa sürede bunun beşe çıkarıldığını aktardı.

Diğer yandan Kurtuba yerel yönetim yetkilileri, cami-katedralin içinde çıkan yangına, çevredekilerin uyarısı sonucu itfaiyenin müdahale ettiği belirtti.

Yangının çıkış nedeninin henüz belirlenemediği, söndürme çalışmalarına 5 itfaiye aracı ve 1 vincin katıldığı ifade edildi.

İspanya devlet televizyonu RTVE, yangının çıkış sebebiyle ilgili ilk hipotezin, temizlik makinelerinin şarjı ile bağlantılı, elektrikteki kısa devre olduğunun tahmin edildiğini aktardı.

-“Bir felaketten söz edemeyiz”

Diğer yandan Kurtuba Cami-Katedralini ziyaret eden Kurtuba Belediye Başkanı Jose Maria Bellido, “Bir felaketten söz edemeyiz. Zarar olacaktır ve Dünya Mirası bir yapı olması dolayısıyla bu korkunçtur. Ancak yapı sağlam.” dedi.

Kurtuba Cami-Katedralinde inşasından bu yana üçüncü kez yangın çıktı.

Tarihi ibadet yerinde ilk 29 Mayıs 1910’da elektrik hatlarında, son olarak da 5 Temmuz 2001’de aşırı sıcaklardan arşiv bölümünde yangınlar çıkmıştı.

-Kurtuba Cami-Katedrali

Endülüs dini mimarisinin en tanınmış ve en büyük binası olan Kurtuba Ulu Camisi’nin yapımına 786’da Birinci Abdurrahman zamanında başlanmıştı.

Zaman içerisinde çeşitli ekler ve değişikliklerle büyütülen ve içerisinde 100’den fazla mermer sütun bulunan cami, kentin 1236 yılında Kastilya Krallığı’nın eline geçmesinin ardından katedrale dönüştürülmüştü.

Zaman içinde tahrip edilen ve içine kilise inşa edilen yapının minaresinin büyük bölümü yıkılarak kilisenin çan kulesi yapılmıştı.

UNESCO tarafından 1984 yılında Dünya Kültür Mirası listesine giren ve Kurtuba Cami-Katedrali olarak adlandırılan bu önemli eser, bir yandan anıt statüsüyle turistik alan olarak kullanılıyor.

ABD Başkanı Donald Trump bugün Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ı Beyaz Saray’da ağırladığı toplantıda, Azerbaycan ve Ermenistan’ın bir barış anlaşması imzalayarak “savaşı sonsuza kadar bitirdiğini” söyledi. 

İki liderle önce ayrı ayrı görüşen Trump, akşam saatlerinde de Aliyev ve Paşinyan’la ortak bir basın toplantısı düzenledi. 

Trump “İki ülke birbirlerinin egemenliğine saygı duyacak” dedi ve ekledi: “Bence çok iyi bir ilişkiniz olacak. Ve bir sorun olursa da beni ararsanız sorunları çözerim.” 

Zengezur Koridoru hakkında da konuşan Trump, ABD’nin Ermenistan ile 99 yıllık bir anlaşma imzaladığını ve bu anlaşmanın 99 yıl daha uzatılacağını söyledi: 

–       “Amerikalı şirketler burayı kalkındıracak ve çok da para harcayacak.” 

Trump, koridorun adının Uluslararası Barış ve Refah için Trump Rotası olacağını ve bundan onur duyduğunu açıkladı. Trump, Azerbaycan’a yönelik askeri yaptırımların da kaldırıldığını duyurdu.

 –       Aliyev: Bugün ilk defa barışı tadacağız

Trump’ın ardından konuşan Azerbaycan lideri Aliyev, hem ambargoların kaldırılması hem de barış anlaşması nedeniyle Trump’a teşekkür etti. 

“Bugün gerçekten Azerbaycan halkı tarafından asla unutulmayacak bir gün çünkü ilk defa barışı tadacağız” diyen Aliyev, “Başkan Trump ve ekibi olmasaydı şu anda Ermenistan ve Azerbaycan savaşmaya devam ediyor olurdu” ifadelerini kullandı. 

Aliyev bundan sonraki süreçte Ermenistan ve Azerbaycan’ın azim ve cesaretle birbirini affetme ve anlaşma yoluna gidebileceğini de ekledi. 

Aliyev’in konuşmasının ardından Azerbaycan liderine kaç yıldır iktidarda olduğunu soran Trump, “22 yıl” yanıtını alınca “Bu adam hem çetin, hem zeki” dedi.

 Zirve, ABD Başkanı Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff’un son aylarda bölgede yürüttüğü diplomasi trafiğinin ardından düzenlendi.

 Zirveden en büyük iki beklenti, iki ülke arasında yıllardır süren barış anlaşması müzakerelerinde bir ilerleme sağlanması ve Azerbaycan’ı Nahçıvan üzerinden Türkiye’ye bağlayacak Zengezur Koridoru’na dair kararlar alınmasıydı. 

–       Paşinyan: Trump Nobel Barış Ödülü’nü hak etti

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan da konuşmasına Trump’a teşekkür ederek başladı ve “Bu, Başkan Trump’ın kişisel müdahalesi olmadan mümkün olmazdı” dedi. 

35 yıldır süren savaşın sonlandığını belirten Paşinyan, “Barışı egemenliğimize zarar vermeden sağlayabileceğimize inanıyoruz. Yatırımları ve bölgedeki bağlantıları geliştirmek için ABD’nin liderliği çok faydalı olacaktır” diye konuştu. 

Paşinyan, sözlerini Trump’ın Nobel Barış Ödülü alması gerektiğini söyleyerek tamamladı.  Trump, Paşinyan’a “Törende en ön sırada yer alacaksınız” dedi.  Aliyev de “Başbakan Paşinyan’la bir ortak mektup yazarak sizi aday göstermek istiyoruz” dedi ve ekledi:  “30 yıldan uzun süren bu çatışmayı kimse bitirememişti. Bu ödülü Trump almayacaksa kim alacak?  “Hiçbir şey yapmayan insanlara bile verdiler, oysa Trump bu barışı altı ayda başardı.” 

–       Anlaşmanın detayları henüz paylaşılmadı. 

Reuters haber ajansına konuşan ABD’li yetkililere göre barış anlaşmasında Minsk Grubu’nun ortadan kaldırılması da yer alacak. 

1992’deki Dağlık Karabağ savaşının ardından barış sağlanması için Fransa, Rusya ve ABD’nin eş başkanlığında kurulan Minsk Grubu, barış anlaşmasının imzalanmasıyla işlevsiz kalacak.

 ABD’nin Zengezur Koridoru’nu işletebileceğine dair haberler son aylarda da dünya basınında yer almıştı. 

ABD’nin Türkiye Büyükelçisi Tom Barrack, 11 Temmuz’da yaptığı bir konuşmada bu 32 kilometrelik koridorun 100 yıllığına ABD’ye verilmesini ve iki ülkenin de bu yolu serbestçe kullanabilmesini teklif etmişti. 

BBC Azerbaycanca Servisi’nden Könül Halilova da “Rusya zayıflamışken, bölgede bu kadar iktisadi imkanlar varken, ABD’nin maddi kazanç elde etmesini her zaman önceleyen Trump yönetimi bundan neden faydalanmasın?” diyor, bunun hem ekonomik hem de stratejik bir üstünlük sağlayacağını söylüyor.