Connect with us
Örnek Resim Örnek Resim

Dünya

Rusya’da 63 yıllık tilki deneyi

Rusya’daki Novosibirsk Sitoloji ve Genetik Enstitüsü, 63 yıldır tilkiler üzerinde evcilleştirme deneyleri yapıyor. Son çalışmalarda, evcilleştirilen tilki grubunun beyin boyutlarında gözlenen büyümenin, insan evrimine ışık tutacağı düşünülüyor.

Published

on

1958 yılında SSCB Bilimler Akademisi Sitoloji ve Genetik Enstitüsü müdürü Dmitry Belyaev tarafından başlatılan tilki deneyi projesi, “20. yüzyılın en büyük hayvan deneyi” olarak tanımlanıyor.

Novosibirsk Sitoloji ve Genetik Enstitüsü’nde 63 yıldır devam çalışma, bugünün bilim adamlarına evcilleştirmenin insanlar da dahil olmak üzere beyin gelişimini nasıl etkilediği hakkında daha fazla bilgi edinmelerine yardımcı oluyor.

Rusya Bilimler Akademisi’ne bağlı Novosibirsk Sitoloji ve Genetik Enstitüsü, 1958’den beri tilkileri “insan dostu”, “agresif” ve “tarafsız” olmak üzere üç grupta yetiştiriyor.

Evcilleştirme sürecinde tilkilerin dış görünümünde de değişiklik gözlendi

Araştırmacılar, evcilleştirme sürecinde tilkilerin dış görünümünde de değişiklikler olduğunu gözlemledi.

Çalışmalarda, evcilleştirilmiş tilki grubunun, “nötr” kontrol grubuna göre daha büyük beyin boyutlarına ve daha fazla gri maddeye sahip olduğu tespit edildi. Araştırmacılar için bir başka sürpriz de saldırgan tilkilerin beyinlerinde de benzer değişikliklerin meydana gelmesiydi.

Harvard Üniversitesi İnsan Evrimsel Biyolojisi Bölümünde Yardımcı Doçent Erin Hecht, “Bulduğumuz şaşırtıcı şey hem evcil hem de saldırgan tilkilerin daha fazla gri maddeye, yani nöronları içeren beyin dokularının çiftlikte yetiştirilen kontrol grubuna kıyasla daha fazlasına sahip olmasıydı” diyor ve devam ediyor:

“Bu biraz şaşırtıcıydı, çünkü evcilleştirmenin farklı hayvan türlerinde beyne ne yaptığına dair bazı önceki bulguların aksine, bu gerçekten ilginçti ve daha fazla araştırmamız gereken bir şeydi.

Ayrıca, beynin benzer bölgelerinin hem uysal hem de agresif tilkiler için genişlediğini bulduk. Yani, bu yine biraz şaşırtıcıydı çünkü çok farklı davranışlara sahipler, ama beyinlerinin değiştiği yollar, en azından MRG (Manyetik Rezonans Görüntüleme) ile ölçebildiğimiz seviyede, çok benzerdi.

Diğer hayvan gruplarıyla ilgili önceki çalışmalar, evcilleştirilmiş türlerin vahşi atalarından daha az gri maddeye, daha küçük beyinlere sahip olduğunu göstermişti. Ama tilkilerde bu durum farklı çıktı.

Evcilleştirilen hayvanların evcilleştirildiklerinde yaşadıkları seçim baskısı, insan toplumunun oluşumu sırasında insanların yaşadığı seçim baskısına benzer olduğu fikri var. Yani, saldırganlığın azalması, sosyal hoşgörünün artması, sosyal bağların artması vb. gibi seçimler yapıldığı fikri vardır. Bu nedenle, hayvanlar ve insanlar arasında bu noktada bazı paralellikler olması mümkün”

Evrimsel Genetik Laboratuvarı, Sitoloji ve Genetik Enstitüsü’nde görevli araştırmacı Yuri Gerbek de yaşanan bu değişimi evcilleştirmeye bağladıklarını ama bunun hem evcilleşen hem de saldırganlaşan türlerde (yani nötr olmayan vahşi ve insan canlısı tür) görülmesinin makalenin en ilginç noktası olduğunu söylüyor.

Çalışma insan evrimini anlamak için fırsat olabilir

Araştırmacılar, tilki çalışmalarının insan evrimini anlamak için harika bir fırsat olduğu görüşünde.

Skolkovo Bilim ve Teknoloji Enstitüsü’nde Profesör Philipp Khaitovich ise evcilleştirme çalışmalarında beyin büyüklüğüne olan ilginin sebebinin kendi beynimize ne olduğunu anlamakla bağdaştırmak için bu kadar yoğun olduğunu söylüyor.

Bilim adamları, sonuçların tilkilerin beyin bölgelerinin yapısal ve işlevsel özelliklerini incelemeye yönelik ilk adımlardan biri olduğunu söylüyor. Bir sonraki adım için, araştırmacılar beyin taramalarını hücresel düzeyde gözlemlemeyi planlıyorlar.

Gelecekte burada elde edilen sonuçların hem sosyal hem de bilişsel insan davranışındaki evrimsel değişiklikleri açıklamaya yardımcı olacağını umuyorlar.  

TRT

Devamını Oku
Yorum Yapabilirsiniz

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Dünya

Barış masası yeniden Türkiye’de kurulacak

Published

on

By

Türkiye, Rusya-Ukrayna arasındaki krizin sona ermesi için diplomatik çabasını sürdürüyor. Savaş devam ederken müzakere için barış masası perşembe günü İstanbul’da kurulacak.

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski, Perşembe günü Türkiye’de Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüşeceğini açıkladı.

Zelenskiy, X’te yaptığı paylaşımda şu ifadelere yer verdi:

“Diplomasi için gerekli zemini sağlamak üzere yarından itibaren tam ve kalıcı bir ateşkes bekliyoruz. Ölümleri uzatmanın bir anlamı yok. Perşembe günü Putin’i Türkiye’de bekliyor olacağım. Umarım Ruslar bu kez bahane aramazlar.”

Devamını Oku

Dünya

Hristodulidis ile Netanyahu Güney Kıbrıs ile İsrail’in IMEC’in doğal koridorunda olduğunda hemfikir

Published

on

By

 

Girit ile Güney Kıbrıs, daha sonra da İsrail arasında deniz altından kablo hattıyla elektrik bağlantısı kurulmasını öngören Great SeaInterconnector/GSI projesinin, doğal gaz boru hattı EastMed ile aynı kaderi paylaşıyor göründüğü, GSI’yeTürkiye’nin tepkisi dışında İsrail’in tavır değişikliğinin eklendiği haber verildi.

Haftalık Kathimerini “GSI Kablosunun Dayanılmaz Belirsizliği” başlıklı haberinde Rum Yönetimi Başkanı NikosHristodulidis’in kısa süre önce gerçekleştirdiği İsrail ziyaretinde, İsrail tarafının GSI’ye olan yaklaşımını tamamen değiştirerek rotasını Güney Kıbrıs ile İsrail arasında kablo bağlantısı kurulması projesine çevirdiğinin ortaya çıktığını yazdı.

İsrail’in şimdi GSI yerine ABD Başkanı Donald Trump’ın IMEC projesini önüne aldığı ve bu projeyle ile tamamen örtüşüyor göründüğü kaydedilen habere göre, Hristodulidis’in İsrail’deki temaslarının ardından yapılan ortak açıklamalarda GSI’den hiç söz edilmedi, bunun yerine İsrail tarafının resmi açıklamasında, Amerikan Başkanı’nın Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik İş Birliği Koridoru (India-Middle East- EurppeEconomicCoridor, IMEC) projesi tercih edilen uluslararası altyapı ve ekonomik inisiyatif ilan edildi.

Hristodulidis ve Netanyahu’nun, Güney Kıbrıs ile İsrail’in bu iş birliğinin (IMEC) doğal koridorunda yer aldığında hemfikir olduğu ve iki ülkenin koordineli şekilde, ticaret ve enerji ile ilgili konularda rol talep etmesinde uzlaştığı da açıklandı. Güney Kıbrıs ile İsrail arasında elektrik kablosu bağlantısına da “çok önemli ve en kısa sürede hayata geçirilmesi gereken” bir proje olarak özel bir atıf yapıldı.

Gazete , GSI projesinin yüklenicisi ADMIE Başkanı ve CEO’su ManosManusakis’in İsrail’in İsrail-Güney Kıbrıs elektrik bağlantısı ile ilgili tavrını kutladığınıyazdı. İsraillilerin, IMEC’eentegre projenin bir aşamasına atıfta bulunmasına rağmen Manusakis’in bu bağlantıya (Güney Kıbrıs-İsrail) GSI’yi de katarak ADMIE’nin İsrail’in tavrından haberdar olduğunu ortaya koyduğuna dikkat çekildi.

-“EasternMediterranean Gateway Act yasa tasarısı”

Haravgi“ABD, Hindistan, Yunanistan, Kıbrıs, İsrail ve Mısır Enerji ve Savunma İş Birliği” başlıklı haberinde, Demokrat Milletvekili Bradley Scott Schneider’in Amerikan Kongresi’ne, Doğu Akdeniz’in Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru’nun (IMEC) stratejik kavşağı olarak rolünü sağlamlaştıracak ve kurumsallaştıracak bir yasa tasarısı sunmaya hazırlandığını bildirdi

Habere göre “EasternMediterranean Gateway Act” isimli yasa tasarısı ABD’nin Hindistan, Yunanistan, Güney Kıbrıs, İsrail ve Mısır ile enerji ve savunma iş birliğini güçlendirmeyi ve bu ülkelerin kritik altyapılarını IMEC projesine eklemeyi hedefliyor. Tasarı metninde Great SeaInterconnector/GSI, Yunanistan-Mısır elektrik bağlantısı projesi GREGY ve Yunanistan-Bulgaristan doğal gaz boru hattı gibi enerji projelerinin Avrupa’nın enerji güvenliği, IMEC’in geliştirilmesi ve tamamlanması açısından önemine vurgu yapılıyor.

Tasarıda ABD Dışişleri Bakanı MercoRubio’ya, Yunanistan-Güney Kıbrıs-İsrail ve ABD’den oluşan “3+1 oluşumu” gibi bölgesel çok uluslu iş birliği oluşumlarını destekleme çağrısı yapılıyor ve Larnaka’da kurulan ve uluslararası iş birliklerini geliştiren CYCLOPS Eğitim Merkezi’ne özel bir atıf yapılıyor.

-Afrodit anlaşmazlığı için Rum ve İsrail müzakere heyetleri 19-15 Mayıs’ta görüşüyor

Öte yandan Fileleftheros Güney Kıbrıs ile İsrail arasında 2011’den var olan Afrodit yatağını paylaşma sorununun çözümü için iki tarafın müzakere heyetlerinin, “Devletler Arası Anlaşma” ve “Afrodit’in Geliştirilmesi ve Üretim Planı’nın onaylanması konusunu müzakere etmek üzere 19-25 Mayıs’ta görüşeceğini bildirdi.

Gazete sorunun, Afrodit yatağının büyük bölümünün sözde Rum MEB’i içerisinde olduğunu ancak İsrail’in bunu kabul etmekle birlikte kendisine düşenden daha fazla pay istemesinden kaynaklandığını yazdı.

Hristodulidis’in İsrail’e gerçekleştirdiği son ziyarette, soruna, mayıs ayı içerisinde gerçekleşecek görüşmelerle meseleye son verilmesine dair siyasi yön verildiğini hatırlatan gazete,  bunun o kadar da kolay olmayacağını ve çok şeyin de Chevron şirketine bağlı olduğunu kaydetti.

-Hristodulidis’tenNetanyahu’ya Lübnan ile MEB anlaşmazlıklarına arabuluculuk teklifi

Habere göre Hristodulidis, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile Kudüs’te gerçekleşen görüşmesinde Rum yönetiminin, İsrail ile Lübnan arasındaki anlaşmazlıkların çözümü yönünde arabuluculuğa hazır olduğunu da söyledi. Güney Kıbrıs’ın her iki ülke ile arasında MEB anlaşması olmasının buna katkı sağlayacağı da belirtilen haberde,  anlaşmazlıkların çözümünde ABD’nin de büyük rolü olduğunu; keza geçmişte İsrail ile Lübnan’ın MEB konusunda uzlaşmasına aracılık ettiği hatırlatıldı.

Rum Dışişleri Bakanlığı’nın Amerikan tarafıyla ve KonstantinosKombos’un Amerikan temsilci ile temas halinde olduğunu yazan gazete, Rum yönetiminin Filistin liderliğiyle görüşmelerinde ise daha çok insani meselelerin (Amalthiainisiyatifi) ortaya konulduğu kaydedildi.

Devamını Oku

Dünya

Araştırmaya göre, Rum tüketiciler online yiyecek ve içecek siparişlerinde birinci, kitap alışverişlerinde sonuncu…

Published

on

By

Avrupa İstatistik Birimi’nin, tüketicilerin online alışveriş alışkanlıklarıyla ilgili 2024 yılına dair araştırmasında, Rum tüketicilerin 27 AB ülkesi arasında, fastfood siparişinde birinci, kitap siparişinde ise sonuncu sıraya yerleştiği bildirildi.

Haravgi’nin haberine göre çoğu Rum tüketicinin, cep telefonlarına indirilmiş bir ya da daha fazla online sipariş uygulamasını hazır yemek ve içki siparişi için sıklıkla kullandığı ortaya çıktı.

Online alışveriş sıklığında Rum tüketiciler yüzde 60 ile AB ortalamasının (yüzde 59) üzerinde. Rum tüketiciler bu yolla daha çok kıyafet, ayakkabı ve aksesuar (yüzde 51,4) satın alıyor. Avrupa’da bu oran yüzde 42,3.

Online restoran, fastfood zincirleri ve Catering hizmetleri alışverişinde Rum tüketici yüzde 47,5 ile 27 AB ülkesi arasında birinci sıraya yerleşti. Onu yüzde 46,8 ile Malta, yüzde 46 ile Hollanda izliyor.

Bilgisayar, tablet, cep telefonu ve aksesuarlarıyla ilgili online siparişlerde AB ortalaması yüzde 13,7 iken Güney Kıbrıs yüzde 32,2 ile birinci sıraya yerleşti.
Online kozmetik, güzellik ve sağlık ürünü alışverişlerinde AB ortalaması yüzde 18,8, Güney Kıbrıs’ta yüzde 20,1.
Online basılı kitap, dergi ve gazete siparişlerinde Güney Kıbrıs yüzde 2 ile 27 üye ülke arasında sonuncu sırada. Bu kategorideki Avrupa ortalaması yüzde 14.7.

Devamını Oku

Trending

Reklam