Yer fıstığı üretimini canlandırmak maksadıyla başlatılan çalışmada hasat yapıldı.

Durma noktasına gelen yer fıstığı üretiminin canlandırılması amacıyla, Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü (TAE), Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) ve Güzelyurt Belediyesi işbirliğinde, verimi yüksek çeşitleri belirlemek için denemeler yapıldı, öne çıkan çeşitlerin üretimi yapıldı ve yer fıstığının ekim, hasat ve kabuk ayrımı için makineler getirildi. Tohumluk üretiminde öne çıkan yüksek verimli Ayşehanım ve Masal çeşitleri kullanıldı.

Ülkede 1990’ların ortalarına kadar 500 dönümden fazla alanda ekimi yapılan yer fıstığı, bugün 1-2 dönüme kadar düştü. İhracat verilerine göre 2023’te 1 milyon dolarlık yer fıstığı ithal edildi. Son beş yılın ihracat ortalaması ise yılda 580 ton.

Yer fıstığı üretimini canlandırmak maksadıyla, Güzelyurt Belediyesi tarafından tahsis edilen 5 dönüm arazide yapılan fıstık ekiminden 5 ton civarında mahsul çıkarıldı. Hasat, yer fıstığını canlandırmak için kullanılacak.

Çiftçilere yer fıstığı yetiştiriciliğine girmesi için çağrı yapıldı, teşviklerin artırılacağı belirtildi.

Güzelyurt Belediyenin tahsis ettiği arazilere ekilen yer fıstıkları hasat edildi.

-TİKA

TİKA Lefkoşa Ofis Koordinatörü Havva Pınar Özcan Küçükçavuş, TAE Güzelyurt İstasyonunda yapılan hasat esnasında TAK’a yaptığı açıklamada, TİKA’nın KKTC’de kurulduğu günden itibaren tarım ve hayvancılığın gelişmesine ağırlık verdiklerini, bu kapsamda destek verdikleri her projelerin ayrı bir öneme haiz olduğunu söyledi.

Küçükçavuş, önlerine yer fıstığı üretiminin canlandırılması projesi gelince ve yer fıstığı ihtiyacının tümünün dışarıdan karşılandığını öğrenince projeye destek verme kararı aldıklarını belirtti.

Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, önemli bir projeye imza attıklarına inandığını, Güzelyurt’un geçmişte fıstığın bolca yetiştirilen bir bölge olduğunu, son yıllarda bunun kaybolduğunu, projenin fıstık üretimini tekrardan canlandırmak için bir fırsat olduğunu belirtti.

Yer fıstığının kumlu toprak yapısını tercih ettiğini, Yayla bölgesinin toprağının da kumlu olduğunu belirten Özçınar, üreticilerin yer fıstığı ekimine yeniden döndürülmesi halinde, yer fıstığının katma değerinden de faydalanılacağını kaydetti.

Yer fıstığının gelecek yıllarda ciddi bir katma değer yaratabileceğine inandığını belirten Özçınar, belediye olarak yapmaya çalıştıklarının, yapılan denemelerde öne çıkan fıstık çeşitlerini çoğaltıp üreticilere sunmak olduğunu ifade etti.

TAE Müdürü Cem Karaca, TİKA ve Güzelyurt Belediyesine çalışmaya verdikleri destekten dolayı teşekkür etti.

Fıstık ekiminin 500 dönümlerden 1-2 dönümlere kadar düşme nedeninin işçilik ve maliyetin yüksek olması, ithalatına başlanması olduğunu belirten Karaca, teknolojik gelişimle birlikte işçilik giderlerinin düştüğünü kaydetti.

Fıstık üretimi için gerekli ekipmanı ülkeye getirmeleri haline üretimin canlanabileceği düşüncesinde olduklarını aktaran Karaca, bu düşünceyle TİKA’dan destek talep ettiklerini anlattı.

Karaca, TİKA’nın fıstık ekiminden, hasadına, hasat sonrası kabuk ayrıma işlemine kadar tüm makinelerin alınmasını sağladığını belirtti.

2023’de farklı fıstık çeşitleriyle deneme parselleri kurduklarını anlatan Karaca, 2024’te de denemelerde öne çıkan yüksek verimli çeşitlerle Belediye tarafından sağlanan 5 dönümlük arazide tohumluk üretimi yaptıklarını belirtti.

Karaca, fıstık üretimini canlandırmak, üreticiye alternatif üretim alansı sunmanın yanında yer fıstığının toprak yapısını iyileştiren bir ürün olduğundan münavebede kullanılmasını teşvik etmeyi amaçladıklarını, patatesin ardından ekilebileceğini kaydetti.

Bakanlığın da fıstık için 2023’de destek verdiğini belirten Karaca, bu desteği arttırmayı planladıklarını belirtti.

Türkiye’de 6 Şubat 2023’te yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremde Adıyaman’da hayatını kaybeden ve Kıbrıs’ın yüreğine kazınan 35 “şampiyon meleğin” öyküsü kitapta toplandı.

Gazeteci-Yazar Nezire Gürkan’ın kaleminden, 6 Şubat’ta Adıyaman’da yaşanan ve acısı kalplere kazınan 35 meleği anmak için çıkan “Kalplerdeki İz: 35 Şampiyon Melek” yayımlandı.

Her satırında, şampiyon meleklerin ışığını ve hatırasını yaşatma çabası olan kitabın gelirinin tamamı Şampiyon Melekleri Yaşatma Derneği’ne bağışlanacak.

Şampiyon Melekleri Yaşatma Derneği’nden verilen bilgiye göre kitap, 6 Şubat depremiyle hayatlarının akışı değişen Kıbrıs Türk toplumunun kayıplarının adını yaşatmak adına yaratılan ilk basılı örnek olması nedeniyle, tarihi bir nitelik taşıyor.

Toplam 72 kişinin hayatını kaybettiği Adıyaman Grand İsias Otel, 29 kişilik Gazimağusa Türk Maarif Koleji kız ve erkek voleybol takım oyuncusu çocukların tamamına, ayrıca bazı öğretmen ve veliler olmak üzere 35 cana mezar olmuştu.

Kalplerdeki İz: 35 Şampiyon Melek” adlı kitabın yazarı Nezire Gürkan, tanıkların anlatılarını, yaşananları büyük bir emekle, belgeler ışığında kayıt altına aldı. 152 sayfalık kitabın tasarımını ise Selma Gürani yaptı.

Yaklaşık bir yıllık bir çalışma soncu hazırlanan kitapta evlatlarını yitiren aileler dahil 30’u aşkın kişiyle görüşmeler yapıldı.

-Gürkan

Gazeteci – Yazar Nezire Gürkan, kitapla ilgili duygularını şu sözlerle aktardı:

“Her düzeyde insanla konuştum; bakanlar, askerler, sağlıkçılar, görevliler, gönüllüler ve tabii ki aileler. Herkes hâlâ ilk günkü gibi, herkes hâlâ o enkazın başında, içi soğumamış. Toplumsal travmanın ifadesi gibi…”

-Karakaya

Şampiyon Melekleri Yaşatma Derneği Başkanı Ruşen Yücesoylu Karakaya da kitabın önsözünde şu ifadelere yer verdi:

“Voleybol şampiyonluğu ile başlayan Adıyaman yolculuğunun her anını yaşatan bu eser; Kıbrıs Türk toplum tarihinde ilk kez yaşanan böyle bir trajedi sonucu yakınlarını kaybeden ailelerin, Gazimağusa şehrinin ve hatta Kıbrıs adasının Kuzey yarısında hiçbir şeyin artık 6 Şubat öncesi gibi olmayacağının ifadesidir.”

Kitap satış noktaları şöyle:

Gazimağusa; Önder AVM, Cortado, Roots, Deniz Plaza, Bies Optik.

Lefkoşa; Işık kitap evi, Rüstem kitap evi, KHORA, Pascucci, Deniz Plaza.

Girne; Eziç, Tezgah, Deniz Plaza.

Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası (KTEZO), toplumun temel tüketim maddelerinden olan patates fiyatlarına tepki göstererek, “130-140TL’ye satılan patates bu ülkenin iflasıdır.” dedi.

KTEZO Yönetim Kurulu, ülkedeki patates fiyatlarına ilişkin açıklama yaparak, patates ülkesinde birkaç gündür 130-140 TL’ye patates satılmaya başladığını belirterek, “Patates, et, süt gibi bir halkın, toplumun temel tüketim maddesidir. Ne ejder, ne de mangodur. Bu fiyatları kim, nasıl açıklayacak? Hemen söylemek gerekirse, arzla, taleple, denetimle açıklamaya kalkışmasın.” ifadelerini kullandı.

Oda, açıklamasında devamla, şunları kaydetti:

“Gündemimizde, üretim yok, tedarik yok, fiyat yok… Ne yönetiyoruz, ne yönetebiliyoruz. Başka türlü söylersek, TÜK gibi kurumları çökertmenin, devre dışı bırakmanın ta kendisidir bu gördüklerimiz. Patates gibi bir ürünü soğuk hava depolarında tutup eksikliğinde halka arz edebilen bir kurumdu TÜK… Şimdi tüm bu sorumlulukları yerine getiren kuruluşların yerinde yeller esiyor.”

“Patatesi dahi satın alamayan bir çoğunluğun olduğu bir ülke yarattık.” diyen Oda, “Bu enflasyon ve pahalılıkla birlikte sadece hane halkı çökmüyor, ülke çöküyor. Bu fiyatlarla ne sanayi, ne otel, ne kafe ne de restoran bıraktık. 130-140 TL’ye patates fiyatı bu ülkenin iflasından başka bir şey değildir.” dedi.